Akademik Veri Yönetim Sistemi
Turkish Studies, cilt.12, sa.5, ss.137-152, 2017 (Hakemli Dergi)
Almanya’da yetişen Türk asıllı yazar Selim Özdoğan çift dilli olarak yetişmiş ve kültür değişimi yaşamak zorunda kalmamıştır. Bu yüzden de başlarda kendini göçmen olarak sınıflandırmamış ve ilk eserlerinde ne göç kavramı ne de Türkiye ile ilgili her hangi bir konuya değinmemiştir. Ancak zamanla bu reddedici tutumundan vazgeçen yazar günümüzdeki eserlerinde gelenek ve postmodernite arasında gidip gelmekte ve göçmen edebiyatı altında yer alan memleket, göç, kimlik arayışı, kültür sentezi ve karşılaştırması, uyum ve yolculuk gibi farklı konuları sıkça işlemektedir. Eserlerinin kahramanları karşımıza bazen Türkiye’ den, bazen Almanya’dan, bazen ise tamamen farklı bir coğrafyadan çıkmaktadır.
Bu çalışma, Özdoğan’ın ikinci eseri olan “Nirgendwo&Hormone” isimli gençlik romanındaki aile kavramını gençlik edebiyatı bağlamında incelemektedir.
Toplumsal alandaki hızlı değişimler, aile yapısının işlev ve biçiminde de değişikliklere yol açmıştır. Aile kavramı geniş aileden çekirdek aileye geçiş ve günümüzde aile fertlerinin artan bireysel eşitliği ile birlikte yeni bir gelişime ve tanıma uğramaktadır. Eklenmiş (Patchwork) ve boşanan aileler gibi yeni aile türleri, küresel dünyanın sağladığı mobilite ve esneklik gibi imkânlar ile iç içe geçmekte ve evliliğe olan algıyı da değiştirmektedir. Bu etkiler ve yeni bakış açıları da, çocuk ve gençlik edebiyatının en sık ve başarılı bir şekilde işlediği motiflerden biri olan aile fertlerinden birini ya da ikisini ölüm veya ayrılık sonucu kaybeden bireylerin yaşam öykülerinde ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, adı geçen eserde yer alan karakterleri inceleyerek evliliğe ve evlenmeden birlikte yaşamaya yönelik tutumlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Der türkischstämmige deutsche Schriftsteller Selim Özdoğan wuchs zweisprachig auf und durchlebte persönlich keinen Kulturwechsel. Anfangs erkannte er sich deshalb nicht als Migrant und in seinen ersten Werken ging es weder um Migration noch um die Türkei. Doch diese Verweigerungshaltung gab er mit der Zeit auf und seine Geschichten schwanken mittlerweile zwischen Tradition und Postmoderne, wobei er immer wieder die Themen Migration, Heimat, Identität, Kulturvergleich und –synthese, Integration und Unterwegssein behandelt. Seine Protagonisten stammen mal aus der Türkei, mal aus Deutschland und mal aus einem ganz verschiedenen Ort.
Der vorliegende Beitrag untersucht die Orientierungsmuster im Özdoğans zweiten Roman „Nirgendwo&Hormone“ zum Thema der Familie in der Jugendliteratur.
Die raschen Entwicklungen in allen Bereichen der Gesellschaft haben unter anderem auch die Funktion und Form der Familien geändert. Der Wandel von Großfamilie zur Kernfamilie verläuft mittlerweile durch die Emanzipation der Familienmitglieder zu einer neuen Erweiterung und Beschreibung des Familiensystems. Neue Formen wie Trennungs- und Patchwork-Familien verschmelzen sich mit der Mobilität und Flexibilität der neuen globalen Welt ineinander und verändern nicht zuletzt auch die Auffassung zur gesetzlichen Familiengründung. Diese Auswirkungen und die neuen Betrachtungsweisen lassen sich natürlich auch in den Werken der Jugendliteratur feststellen, die in den Lebensstilen der Figuren ihren entsprechenden Ausdruck finden. Denn Elternlosigkeit als Folge des Familienzerfalls oder Tods der Elternteile ist eines der erfolgreichsten, häufigsten und wichtigsten Motive der Kinder- und Jugendliteratur. Das Ziel dieser Arbeit ist es, die Auffassung der Protagonisten gegenüber dem Zusammenleben und der Eheschließung festzustellen.