Yetişkin Bireylerde Sürdürülebilir ve Sağlıklı Yeme Davranışları ile E-Sağlıklı Beslenme Okuryazarlığı ve Beslenme Bilgi Düzeyi Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yeşildemir Ö.

Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.10, sa.3, ss.250-260, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Giriş ve Amaç: Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için bireylerin sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışlarının arttırılması gerekmektedir. Bu çalışma, yetişkin bireylerin sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ile e-sağlıklı beslenme okuryazarlığı ve beslenme bilgi düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür.
Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın örneklemini, yaşları 18-65 yıl arasında değişen 110 erkek ve 102 kadın olmak üzere toplam 222 birey oluşturmaktadır. Çalışma verileri anket aracılığıyla toplanmıştır. Bireylerin sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışlarını belirlemek amacıyla “Sürdürülebilir ve Sağlıklı Beslenme Davranışları Ölçeği”, elektronik sağlıklı beslenme okuryazarlık düzeyini değerlendirmek amacıyla “e-Sağlıklı Beslenme Okuryazarlık Ölçeği (e-SBO)” ve beslenme bilgi düzeyini belirlemek amacıyla “Yetişkinler için Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği (YETBİD)” kullanılmıştır.
Bulgular: Kadınlarda sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ölçeği toplam puanı 4,0±1,05 ve erkeklerde 3,9±0,87’dir (p>0,05). Kadınların e-SBO düzeyleri (41,4±7,26) erkeklerden (38,6±7,20) daha yüksektir (p<0,001). Kadınların hem YETBİD temel beslenme hem de besin tercihi puanı (sırasıyla, 59,9±10,48 ve 40,4±8,95) erkeklerden (sırasıyla, 53,3±11,08 ve 35,2±10,77) daha yüksektir (p<0,001). Sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışları ölçeği toplam puanı ile e-SBO toplam puanı, YETBİD temel beslenme puanı ve besin tercihi puanı arasında pozitif yönlü ilişki saptanmıştır (p<0,001). Aynı zamanda, e-SBO toplam puanı ile YETBİD temel beslenme ve besin tercihi puanları arasında da pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Beslenme bilgi düzeyi ve dijital sağlıklı beslenme okuryazarlığı, sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme davranışlarının kazanılmasında önemli faktörlerdir. Bu nedenle, beslenme eğitimlerinin yaygınlaştırılması ve beslenme eğitimlerinin içerisinde sürdürülebilirlik kavramına yer verilmesi önerilebilir.