Akademik Veri Yönetim Sistemi
23. Ulusal Sinirbilim Kongresi, İzmir, Türkiye, 28 - 31 Mayıs 2025, ss.111, (Özet Bildiri)
AMA.: Bir pirimidin nükleotidi olan üridin trifosfat (UTP), substrat ya da aktivat.r olarak RNA,
fosfolipid ve glikojen sentezinde rol oynamanın yanı sıra P2Y resept.rleri aracılığıyla da etki
g.stermektedir. UTP’nin hepatositlerde glukoneogenezi artırdığı ve glukoz alımını baskıladığı, ayrıca
P2Y2 resept.r knock-out’ının diyet kaynaklı obezite ve insülin direncine karşı koruyucu etkisi olduğu
bildirilmiştir. Ancak UTP’nin metabolik ve endokrin etkilerinde merkezi sinir sistemi aracılığı
bilinmemektedir. Bu .alışmada merkezi yolla uygulanan UTP’nin metabolik ve n.roendokrin etkileri
ile bu etkilerde P2Y2 resept.rünün rolü araştırılmıştır.
GERE.-Y.NTEM: .alışma i.in Bursa Uludağ .niversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu’ndan
onay alınmıştır (Karar No: 2021-08/01). Sprague Dawley cinsi 4–6 aylık erkek sı.anlar d.rt gruba
ayrılmıştır (n=6): SF, UTP (1 mmol), ARC-118925XX (0,1 mmol) + UTP ve DMSO + UTP. Arteryel
kateter ve intraserebroventriküler (isv) kanülasyon uygulanan hayvanlar 16 saat a. bırakıldıktan sonra
deney başlatılmıştır. İla.lar isv yolla uygulanmış; enjeksiyon sonrası belirli aralıklarla kan .rnekleri
alınarak anlık glukoz düzeyleri .l.ülmüştür. Serumlar -80oC’de ELISA analizleri i.in saklanmıştır.
Enjeksiyondan 90 dakika sonra hayvanlar perfüze edilerek beyin dokuları .ıkarılmıştır. Arkuat (ARC)
ve paraventriküler nükleus (PVN) b.lgelerinde P2Y2 resept.r ekspresyonu ve c-Fos aktivitesi, ikili
indirekt immünoperoksidaz y.ntemiyle değerlendirilmiştir.
BULGULAR: Merkezi UTP uygulaması a.lık glukoz düzeyini (65 mg/dL) enjeksiyondan 5 dakika
sonra 169 mg/dL’ye yükseltmiştir. Ayrıca serum leptin, insülin ve glukagon düzeylerinde anlamlı artış,
ghrelin düzeyinde ise azalma g.zlenmiştir. ARC-118925XX ise UTP’nin etkilerini kısmen bloke
etmiştir. İmmünohistokimyasal analizlerde, c-Fos-pozitif P2Y2 eksprese eden n.ronların oranı ARC’de
UTP grubunda %44,5Å}2,68 (SF: %15,23Å}1,97), PVN’de ise %81,86Å}5,31 (SF: %21,91Å}2,26) olarak
saptanmıştır (p<0,001).
SONU.: Bu bulgular, UTP’nin P2Y2 resept.r aracılığıyla metabolik parametreleri etkilediğini
g.stermektedir. Bu etkide hipotalamusta yer alan ve P2Y2 resept.rü eksprese eden n.ronların
aktivasyonunun rol oynuyor olabileceği düşünülmüştür. .alışma sonu.ları, pirimidin bileşiklerinin
diyabet ve obezite gibi metabolik hastalıklarda potansiyel bir hedef olabileceğine işaret etmektedir. Bu
.alışma Bursa Uludağ .niversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri birimi tarafından desteklenmiştir (TOA-
2021-684).