Pelemir dünyada en çok Akdeniz bölgesinde bulunmak olup çok dallanan tek yıllık bir bitkidir. Tohumlarının işlenmesinde kullanılacak makinaların tasarımı için pelemir tohumlarının fiziksel özelliklerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bursa Uludağ Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezinde kurulan küçük ölçekli TarımFV koşullarında, Aralık 2023 ve Temmuz 2024 tarihleri arasında farklı koşullarda yetiştirilmiş pelemir bitkisinden elde edilen tohumların bazı özellikleri (uzunluk, genişlik, kalınlık, geometrik ortalama çap, küresellik, yüzey alanı, bin dane ağırlığı, yığın hacim ağırlığı, statik sürtünme katsayısı ve yığılma açısı) araştırılmıştır. Kullanılan tohumların nem içeriği %6.61±0.43 (kuru baz) olarak tespit edilmiştir. Panel altı koşulunda yetiştirilmiş pelemir tohumlarının uzunluk (6.00±0.46 mm), genişlik (2.09±0.24 mm) ve kalınlık (1.65±0.21 mm) değerleri ölçülmüş ve geometrik ortalama çap (2.74±0.20 mm), küresellik (0.46±0.04) ile yüzey alanı (8.59±0.63 mm²) ise hesaplanmıştır. En yüksek hacmi ağırlığı ve en düşük 1000 tane ağırlığı da panel altı koşullarından elde edilen tohumlarda gerçekleşmiştir. Farklı malzemelerde (Cam, kauçuk, paslanmaz, mdf, alüminyum ve galvaniz) yapılan ölçümler sonucunda en yüksek statik sürtünme katsayısı kauçuk yüzeyde, en düşük ise cam yüzeyde gerçekleşmiştir. Çalışmanın sonuçları, marjinal tarım arazilerinde kurulmasına izin verilen güneş enerjisi santralleri ile yine aynı arazilerde yetiştiriciliği mümkün olan pelemir bitkisinin birlikte değerlendirilmesi amacıyla kullanılabilecektir.
Cephalaria syriaca L. is a highly branched annual plant that is mostly found in the Mediterranean region of the world. The design of seed processing machines requires the determination of the physical properties of seeds. Some properties (length, width, thickness, geometric mean diameter, sphericity, surface area, thousand seed mass, bulk density, static friction coefficient and angle of repose) of seeds obtained from Cephalaria syriaca L. plants grown under different conditions of small-scale Agrivoltaic system established at Bursa Uludağ University Agricultural Application and Research Center between December 2023 and July 2024. In this study, various physical properties of seeds obtained from Cephalaria syriaca L. plants grown under different conditions were investigated. The moisture content of the seeds used was found to be 6.61% ± 0.43 (dry basis). Measurements of seeds grown under panel conditions revealed that the seed length, width, and thickness were 6.00 ± 0.46 mm, 2.09 ± 0.24 mm, and 1.65 ± 0.21 mm, respectively. Additionally, the geometric mean diameter (2.74 ± 0.20 mm), sphericity (0.46 ± 0.04), and surface area (8.59 ± 0.63 mm²) were calculated. The highest bulk density and the lowest thousand-seed weight were also observed in seeds grown under panel conditions. Measurements on different materials (glass, rubber, stainless steel, MDF, aluminum, and galvanized steel) indicated that the highest static coefficient of friction occurred on the rubber surface, while the lowest was observed on the glass surface. The results of the study can be used to evaluate solar energy plants that are allowed to be established in marginal agricultural lands together with the Cephalaria syriaca L. plant that can be grown on the same lands.
