SOSYO-DEMOGRAFİK FAKTÖRLER PERSPEKTİFİNDEN ALKOLLÜ İÇECEK TÜKETİMİ VE VERGİLEME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE İÇİN SAHA ARAŞTIRMASI


ZEREN G., GİRAY F.

Legal Mali Hukuk Dergisi, cilt.19, sa.218, ss.25-62, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 19 Sayı: 218
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Legal Mali Hukuk Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.25-62
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kamu ekonomisinin en temel konularından biri olumsuz dışsallıklardır. Olumsuz dışsallıkların içselleştirilmesinde kullanılan en etkin yöntemlerin başında özel tüketim vergisi yer almaktadır. Alkollü içecekler de olumsuz dışsallık yaymaktadır. Bu sebeple alkollü içecekler üzerinden özel tüketim vergisi alınmaktadır. Bireylerin gerek mal ve hizmetlere olan talepleri gerekse vergilere karşı gösterdikleri tutum davranışlarında ekonomik unsurların dışında sosyo-demografik yapıların etkili olabildiği yapılan çalışmalarda görülmüştür. Alkollü içecek tüketimi birçok faktörün yanında sosyo-demografik faktörlerden de etkilenmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de sosyo-demografik faktörlere göre alkollü içeceklerden alınan özel tüketim vergisinin bireylerin tutum ve davranışları üzerindeki etkilerini analiz etmektir. Bireylerin tutum ve davranışları anket yöntemiyle değerlendirilmektedir. Anket sorularının değerlendirilmesinde bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA analizi ve ki-kare analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda bireylerin medeni durumu, eğitim durumu ve çalışma durumlarına göre alkollü içeceklere ilişkin özel tüketim vergisine yönelik tutumları arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilirken; cinsiyet ve yaş gruplarına göre alkollü içeceklere ilişkin özel tüketim vergisine yönelik tutum ve davranışları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.