ULUDAĞ MİLLİ PARKI'NIN KAYNAK EKONOMİSİ AÇISINDAN İNCELENMESİ


Uzel G., Gürlük S.

ÇOMÜ ZIRAAT FAKÜLTESI DERGISI, cilt.11, sa.2, ss.417-427, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.33202/comuagri.1287015
  • Dergi Adı: ÇOMÜ ZIRAAT FAKÜLTESI DERGISI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: CAB Abstracts, Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), Veterinary Science Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.417-427
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bir sürdürülebilir kalkınma kaynağı olarak dağ-orman ekosistem hizmetlerinin potansiyeli geniş çapta kabul görmektedir. Bu araştırma, Türkiye'nin Bursa ilinde yer alan Uludağ Milli Park (UMP)’ı doğal kaynak hizmetlerinin kapsamlı ekonomik değer tahminlerini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda 3 kategori altında, 10 adet ekosistem parametresi belirlenmiştir. Bu gruplardan ilki tedarik edici parametrelerdir. Tedarik edici parametreler grubu, bitkisel üretim, hayvansal üretim, endüstriyel ve yakacak odun üretimi, otlatma, arıcılık ve odun dışı orman ürünlerinden oluşmaktadır. Ekosistemin düzenleyicileri olarak regüle edici parametreler grubu, biyoçeşitlilik, karbon tutulumu ve su kaynaklarından oluşmaktadır. Sosyo-ekonomik parametre kapsamında ise turizm-rekreasyon değeri bulunmaktadır. Değerleme, çok çeşitli tekniklere, piyasa fiyatlarına ilişkin alan çalışmalarına, yerel araştırmaların sonuçlarına ve diğer ekonometrik değerleme metotlarına dayanarak gerçekleştirilmiştir. Faustman ve Hartman olarak adlandırılan ve dağ-orman ekosistemlerinin ekonomik değerlemesinde kullanılan yöntemler UMP’de su kaynaklarının yıllık yaklaşık 147 046 $ ha-1 yıllık fayda sağladığını, biyoçeşitliliğin yıllık 15 312 $ ha-1 fayda sağladığını ve karbon tutulumunun yıllık 6 806 $ ha-1 ekonomik değer oluşturduğunu göstermiştir. Regüle edici parametreleri, bir sosyo-ekonomik değer parametresi olan turizm ve rekreasyon izlemiş, yıllık 4 362 $ ha-1 düzeyinde ekonomik değer sağladığı belirlenmiştir. Bu kapsamda araştırma sonuçları UMP’de yarattığı faydaların bir bütün olarak ülke ve bölge için önemini ortaya koymaktadır. Araştırmada ayrıca, yerel ve bölgesel düzeyde UMP hizmet ve koruma uygulamalarını iyileştirebilmek için uygulanabilecek politika araçları tartışılmıştır.