Bir ülkenin uluslararası mal ve hizmet ticareti, faktör gelir giderleri ile tek yanlı transferlerinin yer aldığı cari işlemler hesabının denge durumunu etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bu faktörlerden bazıları küresel ekonomik konjonktür, yapısal unsurlar ve ekonomi politikaları şeklinde ifade edilebilir. Ancak ekonomi politikası araçlarından maliye politikasının cari işlemler dengesiyle olan ilişkisi uzun yıllardır tartışılan bir konudur. Zira Keynesyen iktisat teorisi genişlemeci maliye politikalarını cari işlemler dengesi açıklarının bir nedeni olarak görürken; Ricardo eşdeğerlik teorisi söz konusu bu ilişkiyi reddetmektedir. Nitekim kuramsal yaklaşımlar arasındaki bu farklı tutum, literatüre de yansımış ve bir fikir birliğine varılamamıştır. Türkiye ise cari işlemler dengesinde kronik olarak açık yaşayan bir ülke olmasının yanı sıra, son yıllarda mali disiplininde de bozulmalar yaşayan bir ülke durumundadır. Çalışmada 1980-2022 yılları arası dönem için Türkiye’de cari işlemler dengesi ve maliye politikası arasındaki ilişki vektör otoregresif (VAR) analiz yardımıyla incelenmiştir. Elde edilen bulgular Türkiye’nin yaşadığı cari açık sorunun maliye politikası kaynaklı olmadığını göstermektedir. Bu bulgu Ricardo eşdeğerlik teorisi lehine bir sonuç ortaya koymaktadır.
There are various factors that affect the balance status of a country’s current account, which includes international trade in goods and services, factor income-expenditures and unilateral transfers. Some of these factors can be expressed as global economic conjuncture, structural elements and economic policies. However, the relationship between fiscal policy, one of the economic policy instruments, and the current account balance has been a debated issue for many years. Keynesian economic theory sees expansionary fiscal policies as a cause of current account balance deficits. On the other hand, Ricardian equivalence theory rejects this relationship. As a matter of fact, this different attitude between theoretical approaches was reflected in the literature and a consensus could not be reached. In addition to being a country with a chronic deficit in its current account balance, Turkey is also a country that has experienced deteriorations in its financial discipline in recent years. In the study, the relationship between the current account balance and fiscal policy in Turkey for the period between 1980 and 2022 was examined with the help of vector autoregressive (VAR) analysis. The findings show that the current account deficit problem experienced by Turkey is not caused by fiscal policy. This finding reveals a result in favor of Ricardian equivalence theory.
