Gelir Kavramına Getirilen Yeni Yorum Çerçevesinde Refah Ölçümü ve Türkiye ile OECD Ülkelerinin Karşılaştırması


Sezdi T.

Bulletin of economic theory and analysis (Online), cilt.8, sa.2, ss.181-202, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Bulletin of economic theory and analysis (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM), Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.181-202
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Küreselleşme ve teknolojideki hızlı değişim yaşam koşullarını önemli ölçüde değiştirmiştir. Refah ölçümünde yalnızca gelirin kullanılması yetersiz kalmıştır. Bu durum refah ölçüm kriterlerini belirlemeye yönelik çalışmaların yapılmasına neden olmuştur. Refah ölçümünde ekonomik değerlerin yanı sıra bazı sosyal değerlerin de yer aldığı yeni endeksler geliştirilmiştir. Bu çalışmalar içinde en kapsamlı olanı Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)’nün refah ölçümü yapmak üzere geliştirdiği Daha İyi Yaşam Endeksi (DİYE) dir. DİYE, refah ölçümü ve karşılaştırması için çok boyutlu bir yaklaşıma sahiptir. Bu çalışmanın amacı; refah ve refahın ölçümünde geliştirilen yeni kriterler ve bunlar içinde yer alan gelir anlayışındaki değişimi Türkiye ve diğer OECD ülkeleri bazında incelemektir. Çalışmada DİYE’nin oluşturduğu 11 kriter çerçevesinde karşılaştırmalar yapılmıştır. Ayrıca gelir kriteri ve alt göstergesi olan hanehalkı harcanabilir gelir kriteri endekse dayalı olarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda refah ölçümünde ülkelerin harcanabilir geliri esas almalarının daha doğru olacağı belirlenmiştir. Çalışmada Türkiye ve diğer OECD ülkelerinde harcanabilir gelirin bir unsuru olan dolaysız vergiler ile refah arasındaki ilişkinin olduğu görülmektedir.

Globalization and rapid change in technology have significantly changed living conditions. Using only income for the measurement of welfare was insufficient. This circumstance has prompted studies to develop welfare measuring methods. New indexes have been developed to measure welfare that take into account both economic and social factors. The Better Life Index (BLI) is one of these indexes, which was created by the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) to measure welfare. BLI has a multidimensional approach to welfare measurement and comparison. This study aims to explain the new welfare measurement criteria of BLI within the context of the conceptual framework created for the measurement of welfare and compare Turkey and OECD countries. In the study, comparisons were made within the framework of 11 criteria created by BLI. In addition, the income criterion and the household disposable income criterion, which is its sub-indicator, were examined based on the index. As a result of the study, it was determined that it would be more accurate for countries to take disposable income as a basis for measuring welfare. In the study, it is seen that there is a relationship between direct taxes, which is an element of disposable income, and welfare in Turkey and other OECD countries.