Akademik Veri Yönetim Sistemi
20. Uludağ İç Hastalıkları Ulusal Kış Kongresi, Bursa, Türkiye, 2 - 04 Mart 2024, ss.134-135
Giriş: Hiperkalseminin en yaygın nedeni paratiroid hormonu ilişkili hastalıklardır. Primer hiperparatiroidinin (PHPT) en yaygın nedeni ise %80-85 oranında paratiroid adenomudur. Biyokimyasal olarak tanıyı koyduktan sonra preoperatif lokalizasyon için görüntüleme yöntemleri kullanılmalıdır. Ultrasonografi (USG), teknesyum (99mTc) sestamibi sintigrafisi, lokalize edilemediğinde ya da ektopik odak düşünüldüğünde, 4 boyutlu bilgisayarlı tomografimanyetik rezonans görüntüleme (4D-CT/MR), 18F-Florokolin pozitron emisyon tomografisi (PET/CT) gibi yöntemler kullanılır. Paratiroid görüntülemenin amacı; preoperatif PTH salgılanmasının kaynağının lokalizasyonunu tam olarak belirleyerek endikasyonu olan hastalarda cerrahiyi en uygun biçimde gerçekleştirmek ve komplikasyonları en aza indirmektir. Bu sebeple 4 boyutlu dinamik kontrastlı BT (4D BT) ile değerlendirilen vakalarımızı sunmayı amaçladık.
Vaka 1-61 yaş kadın hasta ilki 2018 yılında olmak üzere primer hiperparatiroidi sebepli 2 kez opere edilen fakat remisyona girmeyen hasta tarafımıza PTH:855 ca:12.4 değeri ile başvurdu. Çekilen boyun USG ve paratiroid sintigrafisinde belirgin odak saptanmadı daha önce operasyon öyküsü olduğu için 4DBT ile değerlendirildi. 4DBT ile odak tespit edilip tekrar opere edilen hasta kalsiyum(ca):8.8 değeri ile remisyonda seyretmektedir.
Vaka 2- Endometrium kanseri öyküsü olan 69 yaş kadın hasta tarafımıza PTH:646 ca:11.5 değeri ile başvurdu. Boyun USG de belirgin odak olmayan hastanın sintigrafisi toraksta alt mediastene uyan bölgede hafif sağa lateralize 1,5 cm boyutunda hafif artmış tutulum saptanmıştır (lenf nodu?) şeklinde sonuçlandı. Hasta bunun üzerine 4DBT ile değerlendirildi, BT de paratiroid adenomu yeri saptanması üzerine operasyona yönlendirildi.
Vaka 3- Bilinen romatoid artriti ve buna bağlı akciğer tutulumu olan hasta PTH:284 ve ca:12 değeri ile tarafımıza yönlendirildi. PHPT düşünüldü. Çekilen USG ve sintigrafide odak saptanmaması üzerine 4DBT ile değerlendirildi fakat odak saptanmadı. Solunum sıkıntısı nedenli operasyona uygun olmayan hasta sinekalset tedavisi ile takibe alındı.
Vaka 4- 2010 yılında total tiroidektomi ve boyun eksplorasyonu ile paratiroidektomi yapılan 68 yaş kadın hasta PTH:125 ca:11.5 ile tetkik edildi. Çekilen Boyun USG ve sintigrafide paratiroid adenomla uyumlu lezyon saptanmadı. Çekilen 4DBT de sol tiroid lojunda milimetrik tiroid parankimine ait olabilecek görünüm saptandı. Bunun üzerine hasta takibe alındı.
Vaka 5- 46 yaş erkek hasta PTH:146 ca.11.69 olması üzerine tarafımıza yönlendirildi. Çekilen boyun USG de büyüğü 12 mm olan multipl nodüller izlendi. Paratiroid sintigrafisi: Tiroid bezi sağ lob inferior kesiminde artmış aktivite tutulumu paratiroit adenomunu temsil edebilir. Ancak tiroid nodüllerinin de yanlış pozitifliğe neden olabileceği gözönünde bulundurulmalıdır şeklinde sonuçlandı. Bunun üzerine hasta 4DBT ile değerlendirildi. Tiroid bezi sağ lob inferiorunda 8x5 mm ölçülen odak dikkat çekmektedir. Sintigrafide aktivite artışı olduğu belirtilen olguda paratiroid adenomu temsil edebilir şeklinde sonuçlandı. Operasyona yönlendirildi.
Sonuç: Paratiroid görüntülemenin amacı; cerrahi başarıyı arttırmak, komplikasyonları azaltmaktır. Boyun USG ile
görüntüleme radyasyon maruziyeti içermez. Tek başına yeterli olmayabilir. Birinci sıra görüntüleme
yaklaşımlarından biri de paratiroid sintigrafisidir. Bu görüntülemelerin yetersiz kaldığı durumlar mevcuttur ve
özellikle tekrarlayan operasyon gerektiren hastalarda önemlidir. Böyle durumlarda 4D BT ile değerlendirme
yapılabilir. 4D BT görüntülemenin avantajı lezyonu tiroid bezi ve lenf nodundan ayırt etmekte başarılı olması, kısa
görüntüleme süresi, küçük ve ektopik bezleri saptamak için yüksek çözünürlüğe sahip olmasıdır. Çalışmalarda
diğer görüntüleme yöntemlerine kıyasla çok yüksek radyasyon oranları bildirilmiştir. Duyarlılık %30- 90 arası
değişen oranlarda bildirilmiştir. Bu sebeple risk-yarar dengesi yapılarak uygun hastayı belirlemek önemlidir.