Akademik Veri Yönetim Sistemi
Toprak Su Dergisi, cilt.7, sa.1, ss.31-39, 2018 (Hakemli Dergi)
Tuz stresi, tarımsal üretimde önemli abiyotik stres etmenlerinden biridir. Bu çalışmanın amacı, havuç
(Daucus carota L.) bitkilerinde sulama suyu tuzluluğu ve tuzluluk stresinin zararlı etkilerinin azaltılması
üzerine Ca2+ uygulamalarının etkilerini araştırmaktır. Çalışma, Uludağ Üniversitesi Mustafakemalpaşa
Meslek Yüksekokulunda yer alan bir serada yürütülmüştür. Sulama suyundaki beş farklı NaCl düzeyine
(0, 20, 40, 60 ve 80 mM) ek olarak, denemeler her bir NaCl düzeyi için toprağa uygulanan 0, 4 ve 8
mM Ca2+ ile tekrarlanmıştır. Araştırma, bölünmüş parseller deneme desenine uygun olarak 4 tekerrürlü
yürütülmüş, her tekerrürde 1 adet lizimetre ve her lizimetrede de 12 adet havuç bitkisi olacak biçimde
planlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sulama suyu tuzluluğu arttıkça pazarlanabilir verim azalmıştır.
Kalite parametrelerinde (meyve su içeriği, suda çözünür kuru madde, indirgen şeker, β-karoten ve
vitamin C) ise tuzun olumsuz etkileri 20 mM üzerinde artan tuz konsantrasyonlarında görülmüştür. Tuzlu
ortamda Ca2+ uygulamaları, havucun suda çözünür kuru madde, indirgen şeker, β-karoten ve vitamin C
içeriklerinde tuzun olumsuz etkilerini hafifletmiştir. Diğer taraftan, pazarlanabilir havuç verimi, meyve su
içeriği ve toplam asit değerleri üzerinde kalsiyum uygulamalarının herhangi bir pozitif etkisinin olmadığı
belirlenmiştir. Bu bulgular, sulama suyundaki tuz konsantrasyonuna ek olarak toprağa uygulanan ilave
Ca2+ uygulamasının doğru bir şekilde yönetilmesinin, havucun bazı kalite parametrelerini iyileştirmek
için etkili bir araç olabileceğini göstermektedir.
Salt stress is one of the major abiotic stress factors in agricultural production. The aim of the present
study is to investigate the effects of irrigation water salinity and the influence of supplemental Ca2+
on the alleviation of the deleterious effects of salinity stress in carrots (Daucus carota L.). The study
was carried out in a greenhouse located at Uludag University Mustafakemalpaşa Vocational School.
In addition to four NaCl levels of 0, 20, 40, 60 and 80 mM in irrigation water, the treatments were
repeated with 0, 4 and 8 mM Ca2+ applied to the soil at each NaCl level. Research was laid out in
randomized parcel design with five replications and 12 plants in each replication on lysemeters
formed in greenhouse. According to the results, increasing irrigation water salinity decreased the marketable yield. In the quality parameters (fruit juice content, soluble solids, reducing
sugar, β-carotene and vitamin C), adverse effects of salt stress were observed at increasing salt
concentrations above 20 mM. Ca2+ applications in the saline soil alleviated the negative effects of
salt on soluble solids, reducing sugar, β-carotene and vitamin C contents of carrots. On the other
hand, it has been determined that there is no positive effect of calcium applications on marketable
yield, fruit juice content and total acid values. These findings suggest that a proper management of
the salt concentration of the irrigation water plus additional Ca2+ applications to soil may provide
an efficient tool to improve the some quality parameters of car rots.