Akademik Veri Yönetim Sistemi
Endokurs-7 Mezuniyet Sonrası Eğitim Kursu, Bursa, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2023, sa.14, ss.88
Amaç: Prolaktinoma hastalarında dopamin agonistleri başarıyla kullanılmaktadır. Ancak özellikle bazı erkek hastalar tedaviye dirençli seyredebilmekte ve hipogonadizm bulguları devam edebilmektedir. Böyle durumlarda testosteron replasmanı ya da fertilizasyon isteyen vakalarda human koryonik gonadotropin (hCG) tedavisi düşünülebilir. Ancak ekzojen androjen tedavilerinin testosteronun aromatizasyonu üzerinden prolaktin sentezini uyararak hiperprolaktinemiyi şiddetlendirebileceği gösterilmiştir. Aromataz inhibitör tedavilerinin kombine edilmesi bu olumsuz etkiyi azaltabilir ve fertilizasyona yardımcı olabilir.
Yöntem: Burada, dev prolaktinoma tanılı, kabergolin tedavisine dirençli prolaktinoması olan infertil bir erkek hastada fertilite tedavisinde hCG ve anastrozol kombine tedavi deneyimimiz sunulmaktadır.
Bulgular: Prolaktinoma tanılı 32 yaşında erkek hasta hipogonadizm bulguları ve fertilite isteği ile tarafımıza başvurmuştu. Özgeçmişinde diyetle regüle tip 2 diabetes mellitus dışında özellik yoktu. Hasta 5 yıl önce baş ağrısı ve görme alanında daralma şikayetleriyle başvurusu sonrası prolaktinoma tanısı almıştı. Tanı anında prolaktin düzeyi 7183 mcg/L olup, hipofiz MR’ında optik kiazmayı belirgin komprese eden 5x4 cm çapında kitle izlenmişti. Kabergolin tedavisi sonrası baş ağrısı ve görme şikayetleri gerilemişti; ancak impotans, libido kaybı ve tüylenme azlığı devam ediyordu. Galaktoresi yoktu. Muayenesinde bilateral ciddi jinekomastisi ve memede hassasiyeti mevcuttu. Haftalık 3,5 mg kabergolin tedavisi altında prolaktin düzeyi 775 mcg/L, FSH 0,2 IU/L, LH<0,09 IU/L, total testosteron 56 ng/dL idi. Son MR’ında hipofizde 2 cm’lik lezyon mevcuttu. Prolaktinoma için kabergolin dışında ek bir tedavi öyküsü yoktu. Skrotal ultrasonografide her iki testis boyutunda azalma mevcuttu. Spermiyogramda volüm 0,5 ml olup sperm hücresi izlenmemişti. Hastaya fertilite isteği nedeniyle hCG 6500 IU/hafta ve eş zamanlı anastrozol 1 mg/gün başlandı. Kabergolin 3,5 mg/ hafta dozda devam edildi. Gonadotropin tedavisine rağmen 1 ay sonraki kontrolde prolaktin düzeyi 428 mcg/L’ye gerilemişti. Total testosteron düzeyi normal aralığa (258 ng/dL) yükselmişti. Memede ağrı, libido kaybı ve impotans şikayetlerinde düzelme tarifliyordu. Sonraki takiplerde mevcut tedavi altında prolaktin düzeyi 395-530 mcg/L aralığında stabil seyretti. Kontrol hipofiz MR’ında 2 cm lezyon boyut olarak stabildi. Hastada hCG ve aromataz inhibitörü tedavisi altında 10. ayda fertilite sağlandı. Hastada tedavi ilişkili bir yan etki gözlenmedi.
Sonuç: Olgumuzda kabergolin, hCG ve anastrozol tedavileri eş zamanlı verildiğinde hipogonadizm bulguları azalmış ve prolaktin düzeylerinde artışa neden olmadan fertilite sağlanmıştır. Bildiğimiz kadarıyla bu vaka literatürde aromataz inhibitörü ve hCG kombine tedavisiyle fertilite sağlanan ikinci prolaktinoma olgusu olma özelliği taşımaktadır. Testosteron veya hCG replasmanı planlanan prolaktinoma hastalarında aromataz inhibitörü verilmesi prolaktin düzeyindeki sekonder artışı önleyebilir.
Anahtar Kelimeler: Prolaktinoma, Aromataz İnhibitörü, Anastrozol, Fertilite