Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dil ve Edebiyat Egitimi Dergisi, cilt.4, sa.15, ss.90-105, 2015 (Hakemli Dergi)
Arkadaşlık hitapları, arkadaşların birbirlerine seslenme amacıyla kullandıkları ifadeşekilleridir.Ergenlik döneminde olmalarından dolayı, ortaokul öğrencilerinin dünyasında arkadaş ve arkadaşlıkolgusuönemli bir yere sahiptir ve buna bağlı olarak arkadaşlık hitabı kullanımı da oldukça fazla görülmektedir.Ortaokul öğrencileri, sevgi ve iltifat sözcüklerinden, argo ve hakaret ifadelerine kadar geniş bir yelpazede arkadaşlık hitabı kullanmaktadırlar. Bu öğrenciler için arkadaşlık hitapları, günlük hayatlarında iletişim açısından önem taşıyan özel bir dilin birimleridir.Türkçe Dersi Öğretim Programında (6,7,8)hitap kavramı, konuşma becerisininiçerisinde ele alınmıştır. Programda “Konuşma sırasında uygun hitap ifadeleri kullanır.” kazanımı yer almaktadır. Ancak bu kazanım programın içeriğinde yer alan etkinlikler ve yönergelerle birlikte incelendiğinde muğlak kalmaktadır. Kazanımda geçen“uygun hitap ifadesi” sözünün ne anlama geldiği belirsizlik taşımaktadır.Yukarıda anlatılanlardan hareketle, bu araştırma ortaokul öğrencilerinin hitap kullanımlar ını inceleyenve konuşma eğitimi bakımından değerlendirennitel birdurumçalışma sıdır.Araştırma verileri yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış, SPSS 20 adlıpaketistatistikprogramıylabetimsel istatistik türleri olan frekans ve yüzde bakımındananaliz edilmiştir. Yedi ilden farklı sınıf düzeylerinde 1360 ortaokul öğrencisi bu çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin kullandıkları arkadaşlık hitapları tespit edilmiş, ardından veriler cinsiyete, sınıf düzeyine, yaşanılan şehre, nezaket kurallarınaveTürkçe derslerinde işlen medurumuna göre incelenmiş konuşma eğitimi açısından sonuçlara ulaşılmıştır.Çalışmanınsonunda ise programda yer alan“uygun hitap ifadeleri” sözüyle ne anlatılmak istendiği hakkında önerilerde bulunulmuştur.