Akademik Veri Yönetim Sistemi
Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi (E.A. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi), cilt.36, sa.2, ss.179-188, 2021 (Hakemli Dergi)
Tarımsal üretimde tohumun çimlenme özelliklerini sınırlandıran önemli faktörlerden birisi de
bor toksisitesidir. Salisilik asit gibi bitki büyüme düzenleyicileri, bor stresinin olumsuz
etkisini hafifletmede önem taşımaktadır. Araştırma, salisilik asit (SA) ön uygulaması
yapılmış ve yapılmamış tohumların (biber, patlıcan, karpuz) farklı bor (B)
konsantrasyonlarındaki çimlenme özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Laboratuvar
şartlarında yapılan bu deneme, tesadüf parselleri deneme desenine uygun, dört SA (0, 0.5, 1.0
ve 2.0 mM) ve altı B dozu (0, 1.0, 2.0, 4.0, 8.0 ve 16.0 mg L-1) kullanılarak 4 tekerrürlü
olarak kurulmuştur. Çalışmada tohumların çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi,
çimlenme indeksi ve enerjisindeki değişimler incelenmiştir. En yüksek çimlenme
özelliklerini (çimlenme, yüzdesi, indeksi ve enerjisi) ve en kısa çimlenme süresini 1.0 mg L-1
B dozu göstermiş, buna karşın artan B stresi bu değerleri olumsuz etkilemiştir. Özellikle, 4.0 8.0 ve 16.0 mg L-1 B stresinde, ortama ilave edilen 1.0 mM SA her üç sebzede de çimlenme
özelliklerini artırarak, borun zararlı etkilerini azaltabilmiş ve çimlenme süresini de olumlu
etkilemiştir. Bu durum, toksisite riski ile ortaya çıkan olumsuzlukların giderilmesinde SA’in
kullanılabilecek bir alternatif olabileceğini gösterilmiştir. Buna karşın, B uygulanmayan veya
düşük seviyede B (< 1.0 mg L-1) uygulanan tohumlarda, SA uygulamalarının etkisi olmamış
veya oldukça sınırlı kalmıştır.
Boron toxicity constitutes a limiting factor on seed germination. Salicylic acid-like plant
growth regulators play an important role in alleviation the negative effects of boron stress.
The research was carried out to determine the germination properties of seeds (pepper,
eggplant, watermelon) with and without salicylic acid (SA) pre-application at different boron
(B) concentrations. Experiments were conducted in randomized plots design with 4
replications. Seed germination percentage, mean germination time, germination index and
germination energy values were determined under four different SA (0, 0.5, 1.0 and 2.0 mM)
and six different B (0, 1.0, 2.0, 4.0, 8.0 and 16.0 mg L-1) doses. The greatest germination
percentage, index and energy values and the shortest mean germination time were obtained
from 1.0 mg L-1 B dose, on the other hand, increasing B stress negatively influenced
germination parameters. Especially at 4.0, 8.0 and 16.0 mg L-1 B stress, 1.0 mM SA
supplemented into growing media increased germination parameters of all three vegetable
species, reduced the negative effects of boron and positively influenced germination time.
Present findings revealed that SA could be used as an efficient tool in alleviation of negative
effects of boron toxicity. On the other hand, SA applications were not effective or had quite
limited effects on non-B application or low B-application (< 1.0 mg L-1) seeds.