Türk Radyasyon Onkolojisi Sanal Kongresi, İstanbul, Türkiye, 20 - 22 Kasım 2020, ss.1
AMAÇ: Mesane kanserli olgularda radyoterapi (RT) ile eş zamanlı gemsitabin uygulanmasında tedavi yanıtı ve yanıt üzerine etkili faktörlerin değerlendirilmesi
METOD-MATERYAL: Ocak 2005- Ocak 2018 tarihleri arasında Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoterapi Merkezi’ne mesane kanseri tanısıyla başvuran ve RT ile eş zamanlı gemsitabin kemoterapisi (KT) uygulanan 41 olgu retrospektif olarak değerlendirildi. Olguların altısı (%14.6) kadın, 35(%85.4)’i erkek olup ortanca yaş 69 (sınırlar:40-89) idi. İki hasta evre I, oniki hasta evre II, onaltı hasta evre III iken onbir hasta evre IV idi. Otuzsekiz hastada histoloji transizyonel hücreli karsinom iken dört hastada histoloji farklı (invaziv karsinom, yassı epitelyum hücreli karsinom) idi. Otuzdört hastada yüksek gradeli hastalık saptanırken üç hastada iyi differansiye hastalık saptandı. Dört hastada gradeleme yapılmamıştı. Radyoterapi öncesi hemoglobin (Hb) düzeyinin yanıta etkisini değerlendirebilmek için hastalar Hb: 10mg/dl’ye göre sınıflandı. Beş hastada RT öncesi Hb düzeyi 10mg/dl’nin altında saptanırken 36 hastada 10mg/dl ve üstünde idi. RT dozu olarak primer tümör ve lenfatiklere yönelik 45 Gray (Gy) uygulandıktan sonra primer tümöre yönelik hasta özelliklerine göre 5,4Gy ile 21, 6Gy arasında boost dozu ile toplam 50,4Gy -66,6Gy’ye ulaşıldı. Radyoterapi dozu medyan 61Gy idi. RT haftada beş gün 1,8-2Gy/ fraksiyonluk konvansiyonel şema ile uygulandı. Radyoterapi süresince gemsitabin haftada bir gün 100- 350mg/m2/gün olacak şekilde verildi. Grade üç veya üzeri hematolojik, gastrointesinal, genitoüriner toksisite varlığında haftalık KT’ye ara verildi. Yanıt değerlendirmesinin RT’den üç ay sonra sistoskopi ve/veya bilgisayarlı tomografi (BT) ile yapılması planlandı. Otuzbir hastada yanıt değerlendirmesi sistoskopi ile 32 hastada ise BT ile yapıldı. Dört hastada tedavi sonrası yanıt değerlendirmesi yapılamadığı için değerlendirmeye alınmadı.
BULGULAR: Sistoskopik değerlendirme yapılabilen 31 hastanın 26’sında tam yanıt, beşinde parsiyel yanıt, BT ile yapılan yanıt değerlendirmesinde 22 hastada tam yanıt, altı hastada tama yakın yanıt saptanırken dört hastada progresyon mevcuttu.
Ortanca izlem süresi 24 ay (sınırlar:3-80) ay olup bu süre içinde dokuz olguda (%23) lokorejyonel yineleme, on olguda (%26) uzak metastaz geliştiği saptandı. RT öncesi HB düzeyi (p=0, 330), KT dozu (p=0, 544) ve RT dozunun (p=0, 430) kemoradyoterapi sonrası yanıt üzerine etkisi Fischer exact test ile değerlendirildi ancak üç parametre için de istatistiksel anlamlılık düzeyine ulaşılamadı.
SONUÇ: Gemsitabin ile eş zamanlı radyoterapi günümüzde mesane kanserinde etkin ve tolere edilebilir bir tedavi seçeneğidir. Ancak çalışmamızda olgu sayısının sınırlı olması nedeniyle tedavi yanıtı üzerine radyoterapi öncesi hemoglobin düzeyi, KT dozu ve RT dozunun etkisi saptanamamıştır.