Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (Online), cilt.36, sa.2, ss.337-355, 2022 (Hakemli Dergi)
Biyogüvenlik, bir çiftlikte hayvan hastalıklarının veya zararlılarının girişini azaltmaya, önlemeye ve yayılmasını en aza indirmeye odaklanmıştır. Biyogüvenlik eylem planlarının esas olarak, hastalık etkenlerinin işgücü, danışmanlar, ikame sığır, sarf malzemeleri, yem maddeleri ve araçlar gibi çeşitli kaynaklar tarafından taşınabileceği işletmelerde dikkate alınması gerekir. Biyolojik risk yönetimi kavramı, hayvan hastalıklarının tamamen ortadan kaldırılamayacağını, ancak üreticilerinin etkili kontrol önlemleri yoluyla hastalık riskini yönetebildiğini kabul etmektedir. Bu araştırmada Bursa ilinde sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik uygulamalarının mevcut işletmelerdeki durumunun incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada Türk- vet ve e- ıslah sistemi veri tabanına kayıtlı Bursa ilindeki 20 baş ve üzeri sığır varlığına sahip olan işletme ve ilçeler belirlenmiştir. Bu tip işletmelerin yoğun olduğu beş ilçedeki (Mustafakemalpaşa, Yenişehir, Karacabey, Nilüfer, Osmangazi) işletmeler hayvan varlıklarına göre gruplandırılmıştır. Bu kapsamda işletmeler 20-50 baş, 51-100 ve >101 baş üzeri sığır varlığına sahip olanlar olmak üzere üç sınıfa ayrılmıştır. Tabakalı örnekleme yöntemine göre örnek büyüklüğü belirlenmiş ve tabaka içerisindeki işletmeler tesadüfi olarak seçilip ziyaret edilmiştir. İşletme ziyaretlerinde sınır güvenliği, hayvan hareketleri, ziyaretçilere yönelik uygulamalar ve yem ve su kaynaklarının korunması konularını ortaya koyacak sorular yöneltilmiştir. Hayvan hareketliliği konusunda özellikle nakil araçları ve sürücüsü ile ilgili yapılan sorgulamada ilçelerde bu noktada bir farkındalık bulunmamaktadır. Hayvanların taşınacağı araçların önceden temizlenmesi, araçlarda başka hayvan veya ekipmanların bulunmaması ya da araç sürücüsünün barınaklar içine girmemesi konusunda gerekli özenin gösterilmediği ortaya çıkmıştır. Bazı çiftliklerin genel anlamda koruyucu yaklaşımlara sahip olmasına rağmen, temel biyogüvenlik önlemlerinin nadiren kullanıldığını ve bu tedbirlerin tüm ziyaretçilere aynı ölçüde uygulanmadığı tespit edilmiştir.