Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, cilt.15, sa.2, ss.395-419, 2022 (Hakemli Dergi)
İlişkisel desende tasarlanan bu araştırmada öğretmen kalitesinin ve çalışma koşullarının, 4. ve 8. sınıf Türk
öğrencilerinin TIMSS 2019 matematik başarısındaki rolü incelenmiştir. Öğretmen kalitesi, TIMSS 2019’da kullanılan
öğretmen anketine dayalı olarak tanımlanmıştır ve üç kategoride ele alınmıştır: Kişisel özellikler, öğretmen nitelikleri
ve öğretmen uygulamaları. Araştırma verisi çok düzeyli regresyon kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın
sonuçlarına göre başarıdaki varyansı en fazla çalışma koşulları (4. sınıfta %49 ve 8. sınıfta %40) ve en az
öğretmenlerin kişisel özellikleri açıklamaktadır (4. sınıfta %19 ve 8. sınıfta %11). Okullar arası varyansın üçte birini
öğretmen nitelikleri (4. sınıfta %35 ve 8. sınıfta %26) ve beşte birini öğretmen uygulamaları (4. sınıfta %23 ve 8.
sınıfta %27) açıklamaktadır. Öğretmenlerin yaşı, deneyimi, öğretimi sınırlandıran öğrenciden kaynaklı sorunlar ve
velilerden çok fazla baskı hissetme gibi bazı değişkenler 4. ve 8. sınıftaki TIMSS başarısı ile yüksek korelasyon
göstermiştir. Başarıyı yordayan diğer bazı önemli değişkenler ise şunlardır: Eğitim ve matematik alanlarında
uzmanlaşma, sınıfa ilginç materyaller getirme, değerlendirmede uzun süreli projeler kullanma, çok fazla idari göreve
sahip olma ve sınıftaki öğrenci sayısı.
This correlative study examined the role of teacher qualities and working conditions in 4th and 8th
-
grade Turkish students’ mathematics achievement in TIMSS 2019. Teacher qualifications were defined based on the
teacher questionnaire used in TIMSS 2019 and were discussed in three categories: personal characteristics, teacher
qualifications, and teacher practices. Data were analyzed using multilevel regression analysis. According to the
results, working conditions explained most of the variance in the achievement scores (49% in the 4th
-grade and 40%
in the 8th
-grade), while teachers’ characteristics explained the least variance (19% in the 4th
-grade and 11% in the 8th
-
grade). Teacher qualifications explained about one-third of the between-schools variance (35% in the 4th
-grade and
26% in the 8th
-grade). Teacher practices explained the one-fifth of the between-schools variance (23% in the 4th
-grade
and 27% in the 8th
-grade). Some variables had a high correlation with TIMSS achievement in 4th and 8th
-grade, such
as teachers’ age, experience, teaching limited by students not ready for instruction, and parental pressure on teachers.
Other significant predictors were having a major in education and mathematics, bringing interesting materials to
class, using long-term assessment projects, having too many administrative tasks, and the number of students in the
class.