Akademik Veri Yönetim Sistemi
7th Food Safety Congress, İstanbul, Türkiye, 3 - 04 Kasım 2022, cilt.1, ss.96-98
Araştırma Hipotezi: 2,4-D, dichlorprop, fluazifop, haloxyfop
ve MCPA gibi asidik pestisitlerin memelilerde
oluşturduğu sağlık risklerinden dolayı, taze tüketilen gıdalarda bu
pestisitlerin kalıntılarının Avrupa Birliği Yönetmeliklerinde belirtilen
maksimum kalıntı limitlerinde (MRL) olup olmadığının izlenmesi gerekmektedir. Bu
çalışmanın amacı, taze domates numunelerindeki asidik pestisitlerin LC-MS/MS
kullanılarak belirlenmesi için bunların ester ve konjugantlarının (2,4-D-ethylhexylester,
dichlorprop-butotyl, dichlorprop-methylester, dichlorprop-ethyl-hexylester,
fluazifop-P-butyl, haloxyfop-ethoxyethylester, haloxyfop-methylester,
MCPA-ethylhexylester ve MCPA-methylester) alkali hidrolizleme yöntemi ile
serbest asitlere çevrilerek uygulanan bir analitik metodun validasyonudur.
Metotlar: Pestisit
uygulanmamış taze domates örnekleri Perla Fruit Firması tarafından sağlanmıştır.
Herbir kimyasal bileşiğin çoklu kalıntı analizinin validasyonu LC-MS/MS kullanılarak
SANTE/12682/2019 Talimatına göre yapılmıştır. Bunların ekstraksiyonu PSA- ile
temizleme aşaması olmayan değiştirilmiş bir QuEChERS yöntemine göre
gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen metodun başarısını değerlendirmek amacıyla,
aynı örnekler ayrıca standard QuEChERS method (AOAC 2007.01) ile de analiz
edilmiştir. Alkali hidrolize yönteminde, homojenize edilmiş domates
örneklerinin 15.0 ± 0.1 gramı 50 mL polipropilen santrifüj tüplerine
konulmuştur. Pestisitlerin standartlarının karışımı matriks etkisini ortadan
kaldırmak için bu homojenata uygulanmıştır. Daha sonra homojenata 15.0 mL asetonitril
ve 1.5/3.0ml 5 mol/L NaOH eklenmiştir. Örnekler 30 dakika boyunca 40 ± 1°C’daki
bir su banyosunda çalkalanmıştır. Reaksiyon 1.5/2.1 mL of 2.5 mol/L H2SO4
eklenmesi ile nötralize edilmiştir. Hemen arkasından tampon-tuz
karışımının eklenmesinden sonra örnekler sert bir şekilde çalkalanmış ve 5 dakika
3000 g’de santrifüj edilmiştir. Tüpün üstündeki asetonitrilli supernatant HPLC
tüplerine aktarılmıştır. Her domates örneğinden üçer adeti hem alkali hidrolize
yöntemi ile hem de standart QuEChERS yöntemiyle analiz edilerek sonuçlar
karşılaştırılmıştır.
Sonuçlar: Bu alkali hidrolize analitik metodu kullanıldığında, bu
bileşikler için saptama zamanı 6.19 dk ila 8.12 dk arasında bulunmuş olup
herhangi bir interferens saptanmamıştır. Tüm bileşiklerin doğrusallık
parametreleri oldukça güvenli olmuştur (R2= 0.991-0.998).
Cihazın ve yöntemin tespit limitleri LOD ve LOQ değerleri sırasıyla 2.67-3.06 µg kg-1 ve 3.08-4.38 µg kg-1
arasında bulunmuştur. Bu değerler analizi yapılan pestisitlerin MRL değerlerinin
(10-60 µg kg-1) altında kalmıştır. İki spike düzeyinde (10 ve 50 µgkg-1) yapılan gerçeklik çalışmalarında bileşiklerin geri kazanım
oranları sırasıyla %105.94-114.43
ve %96.78-103.95 arasında bulunmuştur. Tekrarlanabilirlik (RDSr) ve Tekrarüretilebirlik (RDSR)
rölatif standart hata değerlerinin en yüksekleri sırasıyla %19.04 ve %19.08 olmuştur. Karşılaştırma çalışması sonuçlarına göre, standart QuEChERS metoduna göre alkali hidroliz yönteminde serbest asit olarak 2,4-D, dichlorprop, fluazifop, haloxyfop ve MCPA’nın
kalıntıları %418, 541, 99, 417 ve 592% oranında daha yüksek seviyede
belirlenmiştir.
Tartışma: Tüm validasyon verilerinin değerlendirilmesi sonucunda
elde edilen bulgular bize geliştirilen bu alkali
hidroliz analitik metodunun
SANTE kriterlerine uygun olduğunu göstermiştir. Bu yöntem LC
MS/MS kullanılarak domates örneklerinde asidik pestisitlerin saptanması için
oldukça güvenilir ve etkin bulunmuştur. Domatesin ihracat potansiyelini
arttırmak ve asidik pestisitlerin sağlık risklerini azaltmak için optimizasyonu
yapılan bu yöntemin Gıda Kontrol Laboratuvarlarında yaygın olarak kullanılması önerilir.
Bu çalışma Perla Fruit Firması
tarafından desteklenen bir ULUTEK araştırma projesi kapsamında yapılmıştır.