Son Halife Abdülmecit Efendi’nin Maupassant Çevirisi


Creative Commons License

Çanaklı L. A., Alabay S.

Türklük Bilimi Araştırmaları, sa.46, ss.29-64, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Türklük Bilimi Araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.29-64
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Taşıdığı sıfat itibarıyla siyasi tarihimizin önemli isimlerinden olan Halife Abdülmecit Efendi, aynı zamanda Osmanlı hanedanının kültür ve sanata en düşkün üyelerinden biridir. Beş dil bilen Abdülmecit Efendi, profesyonel olarak hat, resim ve müzikle uğraşmış; ardında çok sayıda tablo ve klasik Batı müziği tarzında besteler bırakmıştır. Genel olarak bakıldığında Batı kültürüne yakın durduğu anlaşılan Son Halife’nin edebiyat alanına da uzak kalmadığı, bazı eserlerinin bulunduğu, kendisi hakkında yazılmış birçok metinde ifade edilmiştir. Bununla birlikte somut bilgi veren tek kaynak, Abdülmecit Efendi’nin Maupassant’dan Sayyad Zeynel müstear ismiyle bir çevirisi olduğundan bahseden bir gazete haberidir. Buradan hareketle, Abdülmecit Efendi’nin gençlik yıllarındayken Fransızcadan çevirerek kitap hâlinde bastırdığı Zeytinlik adlı bir Maupassant hikâyesini tespit edebildik. İlk olarak Le Figaro gazetesinde Le Champ d’Oliviers ismiyle tefrika edilmiş olan bu hikâye, tefrikanın üzerinden çok geçmeden Türkçeye çevrilmiştir. Abdülmecit Efendi’nin çevirisinde o devir Türkçesine özgü ifadeler görüldüğü için kaynak metinden uzaklaştıran bir çeviri yoluna sapıldığı düşünülse de -aksayan yerlerine rağmen- anlaşılır, detayların verilmeye çalışıldığı bir metin ortaya çıkmıştır denebilir.