Bu çalışmada, Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae) dişileriyle beslenen Amblyseius swirskii Athias-Henriot, 1962 (Acari: Phytoseiidae)'nin, botanik kökenli akarisitlerin (portakal yağı, neem yağı ve terpenoid karışımı) mikroemülsiyon formülasyonlarına ve mikrobiyal toksin kökenli bir akarisit olan milbemectine maruz kalma durumunda gösterdiği işlevsel ve sayısal tepkileri araştırmıştır. Bu çalışma Bursa Uludağ Üniversitesi ve Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsünde 2023-2024 deneme döneminde akarisitler patlıcan yaprakları uygulandıktan 168 saat sonra kontrollü laboratuvar koşullarında (%70±5 bağıl nem, 27±1°C sıcaklık ve 16 s ışık ve 8 saat karanlık) değerlendirilmiştir. Lojistik regresyon analizine göre, kontrol, portakal yağı, neem yağı ve terpenoid karışımı uygulamaları Tip II fonksiyonel tepki sergilerken, milbemectin uygulaması Tip III işlevsel tepkiye neden olmuştur. Amblyseius swirskii’nin saldırı oranı (α) ve avı yakalama süresi (Th), akarisit uygulamasına bağlı olarak anlamlı şekilde etkilenmiştir. Kontrol grubunda en yüksek saldırı oranı (1.03 sa.⁻¹) ve en uzun yakalama süresi (0.0272 sa.) gözlenmiştir. Mikromülsiyon botanik akarisitlerden portakal yağı (0.78 sa.⁻¹), neem yağı (0.63±0.05 sa.⁻¹) ve terpenoid karışımı (0.68 sa.⁻¹), saldırı oranı azaltmış ve yakalama süresini kısaltmıştır. Milbemectin ise en olumsuz etkiyi göstererek en düşük saldırı oranına (0.29 sa.⁻¹) neden olmuştur. Bu bulgular, botanik akarisitlerin mikroemülsiyon formülasyonlarının A. swirskii üzerinde milbemectine kıyasla daha az zararlı olduğunu ve entegre zararlı yönetimi (IPM) programlarına daha uygun olabileceğini göstermektedir.
This study investigated the functional and numerical responses of Amblyseius swirskii Athias-Henriot, 1962 (Acari: Phytoseiidae) when preying on females of Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae) under exposure to microemulsion formulations of a terpenoid blend, neem and orange oils compared to a microbial toxin acaricide, milbemectin. Acaricide applications were conducted on eggplant leaves, and their effects were assessed 168 h post-treatment under controlled laboratory conditions (70±5% RH, 27±1°C, and a 16 h light: 8 h dark) during the 2023-2024 experimental period in Bursa Uludag University and Adana Biological Control Research Institute. According to the logistic regression analysis, the control, orange oil, neem oil, and terpenoid blend treatments exhibited a Type II functional response, while milbemectin resulted in a Type III response. The attack rate and handling time of A. swirskii were significantly affected by treatment type. The control group exhibited the highest attack rate (1.03 h⁻¹) and the longest handling time (0.0272 h). Botanical acaricides, orange oil (0.78 h⁻¹), neem oil (0.63 h⁻¹), and the terpenoid blend (0.68 h⁻¹), reduced the attack rate and shortened handling time. Milbemectin had the most adverse effects, resulting in the lowest attack rate (0.29 h⁻¹). These findings suggest that microemulsion formulations of botanical acaricides are less disruptive to A. swirskii than milbemectin and may be better suited for incorporation into integrated pest management (IPM).
