Akademik Veri Yönetim Sistemi
20. Uludağ İç Hastalıkları Ulusal Kış Kongresi, 14. Uludağ İç Hastalıkları Hemşireliği Kongresi, Bursa, Türkiye, 2 - 04 Mart 2024, ss.238
Giriş ve Amaç: Fibromiyalji, yaygın kas iskelet sistemi ağrısı, uyku bozukluğu, yorgunluk ve halsizlik gibi bulguların çoğu kez birlikte bulunduğu kronik bir ağrı sendromudur (1-3). Sağlık okuryazarlığı ise sağlığı geliştirecek bilgileri kullanma ve anlamanın yanı sıra bireylerin sağlık hizmetlerine ulaşmasını etkileyen hem bilişsel hem de sosyal becerileri olarak tanımlanmaktadır (4,5). Biz bu çalışmamızda fibromiyalji tanılı hastalarda sağlık okuryazarlığı düzeyini ve etkileyen faktörleri değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Tek merkezli ve tanımlayıcı tipteki bu çalışma 1 Nisan 2022 ile 31 Aralık 2022 tarihleri arasında yapıldı. Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon polikliniğine başvuran fibromiyalji tanısı bulunan toplam 79 kadın hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaşı, eğitim düzeyi ve medeni durumu sorgulanıp, kaydedildi. Ayrıca hastaların fibromiyalji hastalık aktivite düzeyi Fibromiyalji Etki Anketi, sağlık okuryazarlığı düzeyi Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve ağrı düzeyi Görsel Analog Skala ile belirlendi.
Bulgular: Araştırmaya katılan fibromiyalji tanılı kadın hastalarda Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği indeks puanı ortalaması 23,62±6,18 olarak saptanmıştır. İleri yaş ve eğitim düzeyi düşük olan fibromiyalji tanılı kadın hastalarda sağlık okuryazarlığı düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı düşüklük saptanmıştır (p<0,001). Hastaların medeni durumu, ortalama Fibromiyalji Etki Anketi puanı ve Görsel Analog Skala puanı ile sağlık okuryazarlığı düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: Bu çalışmada fibromiyalji tanılı kadın hastalarda sağlık okuryazarlığı düzeyinin düşük olduğunu saptadık. Özellikle ileri yaş ve eğitim düzeyi düşük olan hastalarda sağlık okuryazarlığı düzeyi daha düşük bulunmuştur. Bu durum özellikle riskli gruptaki hastalara, hastalığı ve tedavi süreci hakkında bilgi vermenin önemini arttırmaktadır. Çünkü fibromiyalji gibi kronik bir hastalıkta, hastaların bilgilendirilmesi ve sağlık okuryazarlık düzeylerinin geliştirilmesi, sağlık hizmetlerinin daha verimli kullanılması ve tedavi yanıtının artması açısından büyük önem taşımaktadır.