İRİSİN VE VASKÜLER KONTRAKTİLİTE ÜZERİNE ETKİLERİ


Creative Commons License

Demirel S., Şahintürk S., Özyener F.

Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, cilt.28, sa.1, ss.163-170, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu derleme, irisin hakkındaki mevcut bilgileri ve irisinin vasküler tonusa aracılık etmedeki etkin rolünüözetleme çabasıdır. Egzersiz kronik, bulaşıcı olmayan hastalıkların, tip 2 diyabetin ve özellikle kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde bir dayanaknoktasıdır. Egzersiz/fiziksel aktiviteye yanıt olaraküretilen yeni bir miyokin olan irisin, beyaz yağ dokusunun ‘esmerleşmesini’ teşvik ederek enerji harcamalarında artışa neden olur. Bu hormonun ilk tanımında, öncül fibronektin tip III alan içeren protein5’ten ayrılan irisinin dolaşımdaki yüksek seviyeleri,insülin direncinin azalmasıyla düzelmiş glikoz homeostazı ile ilişkilendirilmiştir. İrisinin insanda farklıhedef doku veya organlar üzerindeki etkileri, sağlığın desteklenmesi veya çeşitli metabolik hastalıklarındüzenlenmesinde fizyolojik işlevlerini ortaya çıkarmıştır. İrisinin işlevinin anlaşılmasının birçok hastalıkve gelişiminin anlaşılmasında anahtar olabileceğineinanılmaktadır. İrisinin metabolik düzenleme, enerjiharcaması ve glikoz homeostazında kilit bir rol oynadığı gösterilmiştir. Hem hayvanlarda hem de insanlarda yapılan çeşitli çalışmalardan elde edilen yenibulgular, irisinin vasküler aktiviteyi modüle etmek gibibaşka olumlu etkilere de sahip olabileceğini ve böylece egzersiz kaynaklı birçok sağlık yararına aracılık ettiğini göstermektedir. Deneysel bulgular, irisininhipertansiyon gibi anormal vazokonstriksiyona bağlıhastalıkların tedavisinde yararlı bir ajan olabileceğinidüşündürmektedir. Bununla birlikte, irisinin rolü ve işlevi hakkındaki veriler tartışmaya yol açmıştır. Hipertansiyon tedavisinde irisinin etkinliğini belirlemek içindaha ayrıntılı mekanizma çalışmaları ve in vivo çalışmalar gereklidir. İrisinin etki mekanizmalarının anlaşılmasındaki bir başka güçlü sınırlama ise, insanlardave hayvanlarda bugüne kadar halen tanımlanamayanirisin reseptörü hakkındaki bilgi eksikliğidir.
This review is a thoughtful attempt to summarize the current knowledge of irisin and its effective role in mediating vascular tone. Exercise is a mainstay of prevention of chronic, non-communicable diseases, type 2 diabetes and cardiovascular disease in particular. Irisin, a novel myokine produced in response to exercise/physical activity, leads to increased energy expenditure by stimulating the ‘browning’ of white adipose tissue. In the first description of this hormone, increased levels of circulating irisin, which is cleaved from its precursor fibronectin type III domain-containing protein 5, were associated with improved glucose homeostasis by reducing insulin resistance. The action of irisin on different targeted tissues or organs in human being has revealed its physiological functions for promoting health or executing the regulation of variety of metabolic diseases. It is believed that understanding irisin’s function may be the key to comprehend many diseases and their development. It has been demonstrated that irisin plays a key role in metabolic regulation, energy expenditure and glucose homeostasis. New findings from various studies carried out in both animals and humans suggest that irisin might also have other favorable effects, such as modulating vascular activity, thus mediating many exercise-induced health benefits. Experimental findings suggest that irisin might be a useful agent for treating abnormal vasoconstriction-related diseases such as hypertension. However, data on the role and function of irisin have prompted controversy. More detailed mechanism studies and in vivo studies are necessary to establish the efficacy of irisin for treating hypertension. Another strong limitation to the understanding of irisin mechanisms of action is the lack of knowledge about its receptor, which until now remains unidentified in humans and in animals.