Avrupa’da Bir Cevelan’da Türklükle İlgili Meseleler

Creative Commons License

Çanaklı L. A.

Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, cilt.9, sa.1, ss.144-165, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Avrupa’da Bir Cevelan, Ahmet Mithat Efendi‟nin 1889 Stockholm Müsteşrikler Kongresi için çıktığı bir yolculuğu anlatır. Ahmet Mithat, eserde bir taraftan Avrupa kültürünü çok yönlü olarak tanıtırken diğer taraftan Kongre boyunca edindiği izlenimleri, katıldığı toplantılarda ele alınan meseleleri aktarır. Bu meselelerden bir bölümü Türklerle ilgilidir. Türkçe, Türk tarihi, Türk edebiyatı, Tatar ve Osmanlı Türkleriyle birlikte diğer İslam milletlerinin gelişmişlik düzeyleri bu bahisler arasında yer alır. Ahmet Mithat, Kongre dışında değişik vesilelerle Türk ve Avrupa kültürleri arasında karşılaştırmalarda bulunur. Gerek Kongre‟de gerekse Kongre dışındaki gezilerinde Ahmet Mithat, Batılıların genel olarak “Şark”ı iyi tanımadıkları gibi Türkleri de tanımadıklarını görür. Avrupa yolculuğundan döndüğünde yazdığı Ahmet Metin ve Şirzad adlı romanıyla da bir yandan milletimizin büyüklüğünü ortaya koymak diğer yandan kültür ve medeniyetimizin savunmasını yapmak ister.