Müzik öğretmenliği lisans düzeyi öğrencilerinin dikte stratejileri


Çeliktaş H., Özeke S.

TURKISH STUDIES, cilt.14, sa.5, ss.2255-2273, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.29228/turkishstudies.38211
  • Dergi Adı: TURKISH STUDIES
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.2255-2273
  • Bursa Uludağ Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Müziksel işitme okuma yazma çalışmaları içinde önemli bir yere sahip olan dikte çalışmaları, öğrencilerin işitme becerilerini değerlendirmede genişçe kabul görmüş çalışmalardan biridir. Bu araştırmada, müzik öğretmenliği programında öğrenim gören ve dikte çalışmalarında başarılı öğrencilerin dikte stratejileri ortaya çıkarılmış ve dikte sürecinin nasıl algılandığı ve yönetildiğine dair ipuçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Böylece dikte süreçleri ve stratejilerine yönelik bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada fenomenolojik araştırma modeli kullanılmış, 5 kişiyle birebir, ayrıntılı görüşmeler yapılmıştır. Veriler nitel araştırma yöntemlerinden içerik analiziyle çözümlenmiştir. Analiz sonucunda, “dikte stratejileri” ve “dikteye yardımcı ve dikteyi kolaylaştırıcı çalışmalar” adlı iki tema oluşturulmuştur. Dikte stratejileri, dikte sürecinin akışına ve kronolojik sıralamasına uygun olarak “başlarken”, “yazım sırasında” ve “bitirirken” olmak üzere 3 kod altında toplanırken, dikteye yardımcı ve dikteyi kolaylaştırıcı çalışmalar “ders içi çalışmalar” ve “ders dışı çalışmalar” olmak üzere 2 kod altında toplanmıştır. Araştırmada, katılımcıların ezgiyi yazmaya yönelik stratejilerinin çeşitlilik gösterdiği ve tonal bağlam konusunda farkındalık sahibi oldukları tespit edilmiştir. Eğitim sürecinde müziksel işitme konusunda kendi gelişimleri üzerinde yoğunlaşmış oldukları gözlenen katılımcıların, ders dışı zamanlarda da farklı müzik türleriyle ilgilendikleri, bilişim teknolojilerinden yararlandıkları, sesler arası ilişkileri düşündükleri, böylece dikte konusundaki gelişimlerine de dolaylı olarak katkı sağladıkları görülmüştür. Araştırma, dikte sürecinin öğrenci tarafından nasıl algılandığı ve yönetildiğine dair ipuçları vermesi ve öğrencilerin dikte süreçleri ve stratejilerine yönelik ülkemizde yapılan az sayıdaki çalışmalardan biri olması bakımından önemli görülmektedir. Araştırmanın devamı niteliğinde olabilecek benzer çalışmaların farklı özellikteki öğrenci gruplarıyla yapılması önerilebilir.