Proje Özeti:

Alternaria, birçok doğal ortamda bulunan patojenik türleri içeren bir küf cinsidir. Alternaria türleri tarafından 70'den fazla ikincil metabolit üretilmesine rağmen, bilinen Alternaria toksinlerinden yalnızca dördü; alternariol (AOH), alternariol monometil eter (AME), tenuazonik asit (TeA) ve tentoksin (TEN) için risk değerlendirmesi yapılarak halk sağlığı açısından endişe verici bulunmuştur. Toksisite çalışmaları çok sınırlı olduğundan insan sağlığına yönelik göreceli endişe düzeyini değerlendirmek için toksikolojik endişe eşiği (TTC) yaklaşımı kullanılmaktadır. Söz konusu toksinlere diyetle maruz kalmaya esas olarak tahıl ve tahıl bazlı ürünler büyük önem taşımaktadır.

Projenin oluşturulmasında birincil gerekçe söz konusu toksinlere tahıl bazlı gıdalar aracılığı ile maruziyetin yüksek seviyede olması ve Alternaria toksinlerinin insidansı, miktarı ve diyet maruziyetini içerecek şekilde risk değerlendirilmesinin yapılabilmesi için bilimsel çalışmalara ihtiyaç duyulmasıdır. Bu kapsamda;  piyasadan bisküvi, kraker ve erişte örnekleri tedarik edilerek LC-MS/MS cihazı ile alternaria toksinlerinin varlığı (alternariol, alternariol monometil eter, tenuazonik asit ve tentoksin) kantitatif olarak tespit edilerek sonuçlar değerlendirilecek, bisküvi, kraker ve erişte için toksin içermeyen kör örnekler hazırlanarak söz konusu örnekler önce her bir toksin için tek tek ve daha sonra karışım halinde farklı konsantrasyonlarda kirletilecek, pişirilerek hazırlanan kirletilmiş örneklerde biyoalınabilirlik çalışması gerçekleştirilecek, çalışma sonucunda ise tüm veriler göz önünde bulundurularak temel risk değerlendirmesi yapılacaktır. Bu çalışma ülkemizde alternaria toksinlerinin hem tespitini hem de biyoalınabilirliğini içeren ilk çalışmalar arasında yer almakla birlikte risk değerlendirmesini de bulundurması açısından ayrıca önem arz etmektedir.