Tekin Y. (Yürütücü), Ulusoy Y., Tümsavaş Z.
7. Çerçeve Programı Projesi, 2013 - 2016
Bu projenin
amacı ürün yetiştirme sistemlerinin iyileştirilmesinde toprak ve bitki tabanlı çoklu
sensör ve çoklu kaynak verilerinin tümleştirilmesidir. Proje Bursa ili
Karacabey ilçesi ve Karaman ili Ayrancı ilçesinde planlanmıştır. Bu projede
traktör üç nokta bağlantı sistemine asılan on-line görünür ve yakın kızılötesi
toprak sensörü kullanılmıştır. On-line sensörün çalışması sırasında topraktan
örnekler alınarak ikiye bölünmüştür. Bu örneklerin bir yarısında tekstür
analizi ve laboratuvar kimyasal analizleri diğer yarısında ise aynı optik
sensör ile taramaları yapılmıştır. Görünür ve yakın kızılötesi spektral yansıma
değerleri ile toprak özellikleri referans değerlerin karşılaştırılarak model
oluşturulmasında kısmi kareler yöntemi (PLS) kullanılmıştır. Laboratuvar koşullarında Kalibrasyon modeline ait
bağımsız geçerlilik sınaması (Cross-validation) R2
regresyon değerleri Katyon
Değişim Kapasitesi, Organik Karbon, Sodyum, Potasyum ve Magnezyum için sırası ile
0.82, 0.92, 0.82, 0.70, 0.79 gibi yüksek değerler bulunmuştur. Model Doğrulama setlerinde bu değerler sırası ile 0.60, 0.65,
0.78, 0.80 ve 0.88 olmuştur. On-line
toprak özelliklerine ait haritalar yüksek alansal değişimlerini başarılı bir
şekilde ortaya koymuştur. On-line kalibrasyon modellerine ait veri doğrulama
setlerinde Katyon Değişim Kapasitesi (R2 = 0.84, RPD=3.45), Organik
Karbon (R2 = 0.76, RPD=1.58), Sodyum (R2 = 0.78,
RPD=1.57), Potasyum (R2 = 0.64, RPD=1.68) ve Magnezyum (R2
= 0.60, RPD=1.56) için değerlendirme yapılmıştır. Ürün gelişimini izlemek için kanopi sensor ile Normalized
Differential Vegetation index (NDVI) değerleri alınmış, toprak özellikleri ile
tümleştirilerek değişken düzeyli gübre öneri haritaları elde edilmiştir.
Projenin 2. yılında mısır ekilen ve değişken düzeyli gübreleme yapılan deneme
alanının her üç bölgesinde de yer alan bitkilerin vegetatif gelişim
düzeylerinin homojen bir dağılım gösterdiği izlenmiştir. Verim haritaları
çıkarılarak uygulanan değişik düzeyli gübre önerilerinin maliyet artışı
sağlayıp sağlamadığı kontrol edilmiştir. Değişken düzeyli gübre maliyetleri
verim değerleri göz önünde bulundurularak ekonomik değerlendirme yapılmıştır.
10 ha’lık Karacabey deneme alanında ikinci yıl sonunda %7.8, üçüncü yıl sonunda
ilk seneye göre % 12.5 oranında verim artışı olmuştur.