Polat S. (Yürütücü), Çahantimur A., Tümer Yıldız H. Ö., Atanur G., Akıncıtürk E. N., Dostoğlu N., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2012 - 2020
Son yıllarda ülkemizde hem ulusal (KENTGES, G.rüntü Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
Taslağı), hem de yerel düzlemde (2030 yılı 1/100.000 Ölçekli Bursa İl Çevre Düzeni Planı,
Bursa Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri Cumalıkızık Yönetim Planı 2013-2018) geliştirilen
yasal ve yönetsel çerçevelerde, kentsel yaşam ve mekan kalitesini yükseltmek, kültürel
değerleri korumak, erişilebilirliği arttırmak, g.rüntü kirliliğini önlemek hedefleri kapsamında
öncelikle kentlerin kimliğini tanımlamaya yönelik çalışmalar yapılması, kent kimliğini
korumak ve geliştirmek için kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanması gerektiği ifade
edilmektedir.
Bu süre.te Bursa Büyükşehir Belediyesi’de tarihi kent merkezine yönelik çalışmalarını
yoğunlaştırmış, kent merkezinde gerek yarışma, gerek ihale yoluyla farklı ölçeklerde kentsel
ve mimari tasarım projelerini hayata geçirmeye başlamıştır. Kent merkezindeki yaşamın
canlandırılması için olumlu bir çabayı barındıran bu projeler, aynı zamanda kentsel ve mimari
anlamda ortak bir dil oluşturmak açısından bazı eksiklikleri de ortaya çıkarmaktadır. Özellikle
kentsel kimliğin önemli bir yansıtıcısı olan kamusal dış mekanları oluşturan (araç yolları,
yaya yolları, meydanlar, avlular, yaya alt ve üst geçitleri, kaldırımlar, eşikler vb. Kentsel
arayüzler) ve tanımlayan elemanların (binalar, kent mobilyaları, yüzey kaplamaları, bitkiler ve
sanatsal öğeler vb.) hem birbiriyle, hem de içinde bulunduğu kentsel bağlamla uyumlu bir
şekilde tasarlanmamış olması, Bursa’nın .zgün kent kimliğinin hem içinde yaşayan kentliler,
hem de dışarıdan gelen ziyaretçiler tarafından algılanmasını engellemekte, tarihi kent
merkezinin fiziksel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir.
Bu kapsamda 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren Bursa tarihi kent
merkezinin (Hanlar Bölgesi’nin) kimliğinin korunması, geliştirilmesi ve farklı ölçeklerdeki
kentsel ve mimari tasarım uygulamalarının kentsel dokuyla ve kentlilerle entegre edilebilmesi
için gerekli kentsel politikaların geliştirilmesi ve bu politikalara uyumlu bir kentsel tasarım
rehberinin nasıl geliştirileceği konusunda izlenecek adımların belirlenmesi gerektiği
düşünülmektedir.
Bu çerçevede önerilen projenin amacı, Bursa Hanlar Bölgesi üzerinden kültürel miras
alanlarına yönelik kullanıcı odaklı bir kentsel tasarım rehberinin nasıl bir süre. içinde
hazırlanması gerektiğini açıklayan bir model geliştirmek olarak belirlenmiştir. Bu amaca
ulaşabilmek için;
• kent kimliğini oluşturan bileşenleri tanımlamak,
• kent kimliğinin korunmasında ve geliştirilmesinde bir araç olarak kentsel tasarım
rehberlerinin rolünü araştırmak,
• Bursa tarihi kent merkezine yönelik bir kentsel tasarım rehberinin hangi adımlar
izlenerek hazırlanması gerektiğini açıklayan, kurumlar arası işbirliğini gözeten,
katılımcı bir yöntem geliştirmek hedeflenmiştir.