Akademik Veri Yönetim Sistemi
Işık M. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2025
Yüzeyde bulunan düzensizlikler çatlak başlangıcı gibi yorulma hatası mekanizmalarında önemli rol oynamaktadırlar ve metalik malzemelerdeki yorulma ömrünü azaltırlar. Bu sebeple 3B üretimde yüzey pürüzlülüğü daha çok incelenmelidir. Üretim parametreleri eklemeli imalat ile üretilen yüzeylerin kalitesini etkileyen önemli bir faktördür. Üretim parametrelerinin yüzey pürüzlülüğü hesap edilerek optimize edilmesi gerekir. Yüzey pürüzlülüğü optimize dahi olsa varlıkları havacılık kullanımlarında yorulma hatalarına sebebiyet vereceğinden elimine edilmelidir ancak başlangıç pürüzlülüğünü sonucu etkiler. 3B kaynaklı oluşan bu pürüzlülükler Türkiye’de daha önce denenmemiş bir şekilde kuru elektro-parlatma yöntemi ile elimine edilecek, cilalama parametreleri optimize edilecektir (akım ve süre). Bu yüzeye sahip numunelerin düşük çevrim yorulma testleri yapılarak uzun çevrim yorulma ömrü modelleme ile tespit edilecek ve alternatif olarak freze ile yüzeyi iyileştirilen durum ile karşılaştırılacaktır. Bildiğimiz kadarı ile kuru elektro-parlatma gün geçtikçe dünyada popülerlik kazanan yenilikçi bir yüzey iyileştirme metodudur. Eklemeli imalat da yine ülkemizde son birkaç yılda popüler hale gelmiş ve gelecek vaat eden bir üretim yöntemidir. Yüzey pürüzlülüğünün üretim parametreleri gözetilerek optimize edilmesi halen revaçta bir konu olurken, bunun ayrıca yenilikçi bir ikincil işlem olan kuru elektro-parlatma yöntemi kullanılması ve kuru elektro-parlatma parametre optimizasyonu ile kombin edilmesi bu çalışmayı birçok açıdan yenilikçi kılmaktadır. Devamında bu yöntemle optimize edilen yüzeylerin yorulma dayanımlarının düşük çevrim yorulma datası ile modellenmesi hem maliyet düşürücü hem de bir başka yenilikçi bir yöntemdir. Eklemeli imalat oldukça yeni bir alandır ve birçok çalışma gerektirmektedir. Birçok çalışmacı üretimler üzerine parametre çalışması yapsa dahi tüm özelliklerin genel optimizasyonu üzerine ağırlıklı çalışmalar gerçekleştirilmiş ve alanda hala ek çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu proje kapsamında ağırlıklı olarak yüzey kalitesi açısından üretim parametreleri elde edilecek ve ana hedef yorulma üzerine yüzey kalitesini araştırmak olacaktır. Ayrıca uygulanacak olan kuru elektro-parlatma ile yüzey geliştirmesi ikincil işlem olarak uygulanacak ve ilk defa kuru elektro-parlatma parametresi geliştirilerek ülkemize kazandırılacaktır. Akabinde yapılan yorulma testlerinin matematik modelleme yolu ile tahmini ve geliştirilmesi deneysel masrafların önüne geçilmesini sağlayacak ve eklemeli imalat alanında diğer bilim adamları ve endüstriye örnek teşkil ederek katkıda bulunacaktır.