Taze Sebze ve Meyvelerde Kullanılan Pestisitlerin Parçalanma Ürünü Metabolitlerinin Belirlenmesi için Analiz Yöntemlerinin Geliştirilmesi


Kumral N. A., Hazarhun G.(Yürütücü)

Teknopark, 2022 - 2024

  • Proje Türü: Teknopark
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2022
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2024

Proje Özeti

Sebze ve meyve üretiminde çeşitli hastalık ve zararlı etmenlerinden dolayı pestisitler yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu kimyasallar eğer önerilen dozlarda kullanılır ve ilaçlama-hasat arasındaki süreye dikkat edilirse risk oluşturmamaktadır. Ancak, üreticinin bilinçsiz olarak ruhsatsız veya yüksek doz pestisit kullanımı ve aynı zamanda hasat süresine dikkat etmemesi nedeniyle sebzelerde pestisit kalıntıları oluşabilmektedir. Gerek bu ürünlerin ihraç edilmesinde gerekse insan sağlığı açısından bu kimyasalların hızlı, ucuz ve güvenilir bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu nedenle, PERLA FRUIT GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ULUTEK TEKNOPARK STB065816 kodlu araştırma projesi kapsamında sebze ve meyvelerde ruhsatlı yaklaşık 500 pestisitin analiz yöntemlerini optimize ederek kullanmaya başlamıştır. Bu süreçte Tarım ve Orman Bakanlığından laboratuvar çalışma izinleri alınmış, analiz yöntemleri ve laboratuvar Uluslararası Akreditasyon Kuruluşu (International Accreditation Service- IAS)’dan akredite adilmiş; hali hazırda denetim işlemleri başarıyla tamamlanan bir TURKAK akreditasyon aşaması da devam etmektedir. Önerilen bu yeni proje kapsamında, pestisitlerin ana molekülleri yanında bunların parçalanma ürünleri olan metabolitlerin de uygun bir şekilde analiz edilmesidir. Çünkü bu metabolitlerin bazıları en az pestisit kadar akut veya kronik toksik etkiye sahip olabilmektedir. Hali hazırda dünyada ve ülkemizde çok sınırlı düzeyde metabolitin kalıntıları izlenebilmektedir. Her bir metabolitin standartlarını (en az %96 saflıkta) da bulmak veya satın almak da mümkün olmamaktadır. Bu nedenle farklı teknikler kullanılarak (hidroliz yöntemi vs.) bazı metabolitleri analiz etmek ve miktar tayini yapmak mümkün olmaktadır. Tüm bu nedenlerle, bazı pestisilerin toksik risk taşıyan parçalanma ürünlerinin (metabolitleri) analiz yöntemlerini geliştirmek ve analiz havuzumuza eklemek için bir araştırma ve geliştirme projesi yapılması amaçlanmıştır. Bu çalışmalar sonucunda firmanın analiz havuzunun genişlemesi hedeflenmektedir.