Teber Ö. F.(Yürütücü), Taşğın A., Üçer C., Kaplan D., Dalkılıç M., Sarıkaya M. S., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2024
Proje Deseni ve Program Akışı
Proje,
alanında uzman 14 eğitmen, 3 yardımcı personel ve İlahiyat/İslami İlimler
Fakültelerinden lisans ve lisansüstü öğrenimlerini sürdüren 30 (otuz) katılımcı
ile yürütülecektir. Bu katılımcı sayısı içerisinden etkinliğin yürütüleceği
kurum olan Akdeniz Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerine 10 kişilik
kontenjan ayrılmıştır. Proje programı kapsamında yaratıcı drama ile tanışma
etkinliğini müteakip öncelikle proje yürütücüsü proje hakkında detaylı bir
sunum yapacaktır. Devamında Alevilik-Bektaşiliğin mahiyeti hakkında
bilgilendirme yapılacaktır. Bu noktada gelenek ve kültürün yaşayan halinin
katılımcılar tarafından görülmesini teminen yürütücü tarafından belirlenecek
Alevi-Bektaşi geleneğine mensup bir dernek başkanı tarafından video üzerinden
görsel bir sunum ile geleneğin mensuplarınca bizzat anlatılması sağlanacaktır.
Sonrasında geleneğin ana kaynaklarının neler olduğu ele alınıp bunlar ana
hatlarıyla tanıtılacak, Alevi-Bektaşi yazma eser kaynaklarının belirlenmiş
ayrıntılı liste dökümü paylaşılacaktır. Müteakiben geleneğin yürütücü ve
eğitmenler tarafından belirlenecek yazma ve nadir matbu beş ana kaynağının her
biri (Buyruklar, Fütüvvetnâmeler, Erkânnameler, Velâyetnâmeler
(Menâkıbnâmeler), Makâlâtlar) ayrı ayrı tanıtılarak içerik analizleri yapılacaktır.
Bu türlerden her biriyle ilgili belirlenmiş bir yazma/matbu eser nüshası
incelemeleri için öğrencilere de verilecektir. Sonrasında eserlerin İslam
tarihinin dini sosyokültürel hayatı bağlamında durumlarının ortaya konulması
adına gerek itikadî ve fıkhî gerek tasavvufî ve ahlâkî muhtevaları üzerinde
durulacak, bunların menşe ve mahiyetleri ortaya konularak geçirdikleri
süreçlerin takibi kapsamında önceden belirlenmiş kaynak -söz gelimi orijinal
erkânname- metinleri üzerinden okunması ve değerlendirilmesi yapılacaktır. Bu
kaynakların İslam tarihinin dini sosyokültürel hayatının diğer benzerleri gibi
bir konumda olduklarını ortaya koymak adına söz konusu eserlerde Kur’an
ayetlerine yer verilmesi ve onların yorumlanması örneği üzerinden bir inceleme
yapılacaktır. Daha sonra söz konusu eserler, İslam tarihinde ortaya çıkan
mezhebi ve meşrebi yapılar açısından değerlendirmeye tabi tutulacak, bu
eserlerde yer alan temel unsurlar İslam tarihinde ortaya çıkan ve Alevilik-
Bektaşilik geleneğinin tarihi süreç içerisinde bulunduğu coğrafyalarda etkili
olan mezhepler dikkate alınarak incelenecektir. Projenin önemli
uygulamalarından biri atölye çalışmalarıdır. Katılımcılar altışar (6’şar)
kişiden beş (5) gruba ayrılacak ve her grup bir ana kaynaktan sorumlu tutulacaktır.
Her gün sonunda proje programı kapsamında konuları anlatan eğitmenler
gözetiminde söz konusu eserler ortaya konulan hedefler ve çerçeve doğrultusunda
incelenerek metinler oluşturulacak ve bunlar eğitimin 3. Günü 6. derste
katılımcılar tarafından sunum olarak bütün proje ekibiyle paylaşılacaktır.
Atölye çalışmalarının sonucu ise şu şekilde tasarlanmaktadır: Etkinliğin son
gününe ait son ders saatlerinde ise her grubun hazırladığı metin
değerlendirmelerini sunmaları, diğer grupların sorularını cevaplamaları ve
sunumlarını savunmalarına fırsat tanınacaktır. Sunumların ardından Kapanış ve
Sertifika Töreni yapılacaktır. Uygulamalı bir eğitim etkinliği olan proje, 3
gün sürecek, ilk gün 7, ikinci gün 9 ve son gün 7 saat olmak üzere toplamda 23
saat olacak şekilde, 8 farklı üniversiteden alanında uzman 14 akademisyen
tarafından gerçekleştirilecektir.