Erol Uyanık S., Budaklı Çarpıcı E. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2024 - 2025
Hayvansal üretimin arttırılması, hem kaliteli yem hem de yeterli miktarda yemin sağlanmasıyla mümkün olmaktadır. Ülkemizin kaba yem açığı BÜGEM verilerine göre 27 milyon ton civarındadır. Dolayısıyla alternatif yem kaynaklarının değerlendirilmesi ve rasyonlara katılması son derece önemlidir. Şeker sorgum, ekonomik öneme sahip birçok bitkiye göre daha az gübre istemesi, kuraklığa, yüksek sıcaklığa, su basmasına ve tuzluluğa toleranslı olması, yarı kurak bölgelerde başarılı bir şekilde yetiştirilebilmesi ve transprasyon katsayısının daha düşük olması (1 kg KM için 310 litre) gibi nedenlerle aynı koşullarda, başka türlere göre daha önemli hale gelmektedir. Bitkinin saplarındaki özsuyu alındıktan sonra geriye kalan şeker sorgum posası (ŞSP) etanol eldesi ve hayvan beslemede kullanılmaktadır. Ancak günümüzde ŞSP'ndan etanol eldesinin ekonomik olmaması nedeniyle hayvan yemi olarak değerlendirilmesi söz konusudur. Reddy ve ark. (2013), ŞSP silajının ham protein içeriğinin (%3.94), mısır silajından (%5.5) daha düşük olduğunu bildirmiştir. Şeker sorgum posası ile yapılacak silajlarda kaliteyi artırmak amacıyla farklı katkı maddeleri kullanılabilir. Ülkemizde özellikle alternatif bir kaba yem kaynağı olarak şerbetçiotu artıkları (ŞOA) bir potansiyel oluşturmaktadır. Koza hasadı sonrasında geriye kalan bitki atıkları önemli miktarda polifenol, ham protein ve ham kül içermektedir. Ayrıca, fenolojik bileşikler bakımından da oldukça zengindir. Bu çalışmanın amacı hayvancılık açısından önemli bir sorun olan kaba yem açığının kapatılmasına katkı sağlamak amacıyla özsuyu alınmış ŞSP’nın silaj yapılması durumunda silaj kalitesinin iyileştirilmesinde yine bir atık olarak bırakılan kozası alınmış ŞOA’nın kullanılabilirliğinin incelenmesidir. Denemede 5 farklı karışım oranı (% 100 ŞSP, % 100 ŞOA, % 25 ŞSP +% 75 ŞOA, % 50 ŞSP +% 50 ŞOA ve % 75 ŞSP +% 25 ŞOA) ele alınacaktır. Farklı karışım oranları hazırlanarak yapılan silajlarda kimyasal özellikler incelenerek kaliteli bir silaj açısından en uygun karışım oran/oranlarının belirlenmesi mümkün olacak ve böylece ciddi bir kaynak oluşturmakta olan atık kullanılarak ŞSP silajının kalitesindeki değişim ortaya konmuş olacaktır.