Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ceritoğlu M.(Yürütücü), Erman M.
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Fosfor (P), katyonlar
tarafından hızlıca fikse edilmesi ve hareketsiz yapısı nedeniyle, genelde
bitkiler tarafından yeterli düzeyde alınamamaktadır. Mercimek, kuru tarım
sistemlerinde ve verimsiz tarım arazilerinde yetiştirilen bir baklagil bitkisi
olması ve genellikle gübreleme yapılmaksızın yetiştirilmesi nedeniyle, P
noksanlığından önemli derecede etkilenir. Bu nedenle, kolay uygulanabilir,
düşük maliyetli ve sürdürülebilir bir yöntem olan tohuma priming
uygulamalarının fosfor alımı veya stres yönetimi üzerine olumlu etkilere sahip
materyaller ile uygulanmasının pratikte uygulanabilir bir çözüm sunabileceği
düşünülmektedir. Priming tekniği, tohumun ekim öncesinde su veya düşük ozmotik
potansiyele sahip çözelti içerisinde bekletilerek tekrar başlangıç nemine kadar
kurutulması esasına dayanır. Kullanılması planlanan priming materyallerinin
mercimekte besin maddesi alımı, ürün verimi ve kalitesi ile tanede fenolik ve
antioksidan bileşikler üzerine etkilerinin incelenmesi çalışmanın özgün
yönlerini oluşturmaktadır. Böylece hem priming uygulamalarının besin maddesi
alımı hem de tane içeriği üzerine etkileri incelenecek hem de birbiri ile
ilişkisinin anlaşılmasına imkân sağlanacaktır. Bu çalışma ile priming
uygulamalarının arazi koşullarında mercimek yetiştiriciliği için alternatif bir
uygulama olma potansiyeli incelenecektir. Araştırma tesadüf bloklarında
bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak 2022 ve 2023
yıllarında Siirt Üniversitesi tarımsal üretim alanlarında yürütülecektir. Çalışmada,
priming materyali olarak PGPB strainleri, silisyum (Si), salisilik asit (SA),
inorganik fosfor (Pi) ve sitrik asit (CA) kullanılacaktır. Ana
parsellere fosfor seviyeleri (kontrol, 1.5 kg P2O5 da-1,
3 kg P2O5 da-1 ve 6 kg P2O5 da-1)
ve alt parsellere priming uygulamaları (kontrol, TV63C+KF53D, 4 Mm/Si, %1 KH2PO4,
0.2 Mm/SA ve 100 ppm/CA) yerleştirilecektir. Araştırmada fenolojik, agronomik,
fizyolojik ve kalite özellikleri ile moleküler özellikler incelenecektir. Tez
çalışmasının amacı; i) Mercimek tarımında azaltılmış fosforlu gübre
uygulamaları altında daha yüksek verim ve kalitede ürün elde etmek, ii) Etkili
bir gübre-priming uygulaması ortaya koyarak düşük maliyetli ve sürdürülebilir
bir yöntem sunmak ve iii) Besin maddesi alımı ve bunların tanede antioksidan ve
fenolik bileşiklerin birikimi üzerine etkilerini incelemektir.