Kumral N. A. (Yürütücü), Gençer N. S., Susurluk H.
TÜBİTAK Projesi, 2007 - 2008
Bursa’nın elma bahçelerinden toplanan Avrupa kırmızıörümceği, Panonychus ulmi (Koch)
(Acarina: Tetranychidae) populasyanlarının iki insektisit chlorpyrifos ve lambdacyhalothrin’e ve bir fungisite (mancozeb) olan duyarlılık kayıpları bir petri yaprak diskilaçlama kulesi metodu ile saptanmıştır. Bahçe ırkları hassas bir popülasyonla
karşılaştırıldığında chlorpyrifos, lambda-cyhalothrin ve mancozeb içn direnç oranları LC50
için sırasıyla 6.0-35.6, 0.7-5.7 ve 1.1-6.9 kat arasında, LC90 için ise 1.1-11.0, 1.3-6.8, 1.1-
47.7 kat arasında değiştiğini göstermiştir. Test edilen insektisitlere orta düzeyde direnç
gösteren iki popülasyonda toplam esteraz ve glutatyon S-transferaz (GST) enzimlerinin
zehirliliği giderici etkinliğin artışı sorumlu bulunmuştur. Substrat olarak kullanılan α-naftil
asetat ile yapılan deneylerde toplam esterazın kinetik parametreleri hassas popülasyon ile
karşılaştırıldığında dirençli popülasyonlarda toplam esterazın aktivitesinin arttığını
göstermiştir. Bu iki popülasyonda, 1-chloro-2,4-dinitrobenzen ile saptanan GST aktivitesi 1.5
ve 2.2 kat daha yüksek bulunmuştur. Buna ek olarak, doğal polyakrilamit jel elektroforez
metodu kullanılarak bu popülasyonların toplam esteraz aktivitesi jel profilleri çalışılmıştır.
Hassas ve dirençli popülasyonlar arasındaki toplam esteraz band yoğunlukları değişken
bulunmasına rağmen band modelleri ile direnç oranları arasında ilişki bulunamamıştır.