Davranışsal İktisat Çerçevesinde Finansal Bilgi Düzeyinin İktisadi Rasyonaliteye Etkisi Bursa Uludağ Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama


Akay H., Durmaz S., Tunalı Sarı H. N.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mart 2023
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2024

Proje Özeti

Birçok disiplinde olduğu gibi iktisat teorisinde de rasyonalizm kavramı etkin bir rol oynamıştır. Yerleşik iktisat, bireylerin mevcut bilgileri çerçevesinde, verili seçenekler arasında tercih yaparken fayda ve çıkarlarını göz önüne aldığını, duygularından ve çevresinden etkilenmediğini kısaca rasyonel davrandığını kabul etmektedir. Homo economicus olarak da adlandırılan birey, tüm değer yargılarından ayrı tutularak sadece iktisadi faaliyet içinde hareket eden ideal bir tiptir. Ancak bu kusursuz rasyonellik kavramı, davranışsal iktisat mensupları tarafından gerçek dışı olarak görülmektedir. Davranışsal İktisat, karar alma birimlerinin tercih yaparken çeşitli bilişsel önyargılar ve kısa yollar nedeniyle rasyonel davranıştan saptığını ve sınırlı rasyonellik gösterdiklerini ileri sürmektedir. Projede iktisadi rasyonellik kavramı davranışsal iktisadın öne sürdüğü bilişsel önyargılar ve kısa yollar çerçevesinde sorgulanacaktır. Ayrıca iktisat eğitiminin finansal bilgi üzerindeki etkisi ile finansal bilginin rasyonel tercihler üzerindeki etkisi davranışsal iktisat perspektifinden incelenecektir. Bu amaçla davranışsal iktisadın sınırlı rasyonelliği açıklamada kullandığı çıpalama, çerçeveleme, kayıptan ve riskten kaçınma, tutarsız tercihler, yansıma, batık maliyet yanılgısı, para ödeme sancısı ve hiperbolik indirgeme etkilerinden oluşan bilişsel önyargı ve kısa yolların da dâhil edildiği bir anket oluşturulmuştur. Araştırmanın evrenini ise Bursa Uludağ Üniversitesi’nde eğitim gören lisans ve lisansüstü öğrencileri oluşturmaktadır. Online yapılacak ankette örneklemi temsil edecek öğrencilerin seçiminde kartopu örnekleme yönteminden yararlanılacaktır. Anket ile toplanan verilere frekans, normallik, ANOVA, Mann-Whitney U/ bağımsız T testleri yapılacaktır.