Çay tarımı yapılan toprakların bor durumu ile çay bitkisine uygulanacak bor form ve dozlarının belirlenmesi ve bor verim kalite ilişkisi

BOREN, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Projesi, 2012 - 2015

Proje Türü: BOREN, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Projesi
Başlama Tarihi: Kasım 2012
Bitiş Tarihi: Temmuz 2015

Proje Özeti

Projede Doğu Karadeniz Bölgesinde çay tarımı yapılan Artvin, Rize, Trabzon ve Giresun illerinden alınan 532 toprak ve bitki örneğinde yapılan analizler sonucu a) Çay tarımı yapılan toprakların % 96,62’sinde ve çay bitkisinin % 97,56’sında borun noksan olması üzerinde ciddi olarak durulmasını ve acil önlem alınmasını gerektiren sorun olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Bu sorunun giderilmesi amacıyla gübreleme programına yapılacak toprak ve bitki analiz sonuçlarına göre borun dahil edilmesi gerekmektedir. İki yıl süre ile yürütülen tarla denemeleri sonucu uygulanacak bor dozunun 300 g B/da olabileceği kanaatine varılmıştır. b) Çay tarımı yapılan toprakların % 21,99’unda fosforun, % 37,40’ında potasyumun, % 70,11’inde kalsiyumun, % 75.00’inde magnezyumun, çay bitkisinin ise % 81,77’sinde fosforun, % 99,62’sinde potasyumun, % 17,48’inde kalsiyumun ve % 39,06’sında ise magnezyumun noksan düzeyde olduğunun belirlenmesi üzerinde önemle durulmasını gerektiren sorun olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Bu sorunun giderilmesi amacıyla gübreleme programına yapılacak toprak ve bitki analizleri sonuçlarına göre fosforun, potasyumun, kalsiyumun ve magnezyumun dahil edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Çay tarımı yapılan toprakların demir ve mangan yönünden sorun taşımadığı belirlenirken, toprakların % 11,01’inde bakırın, % 49,63’ünde ise çinkonun, çay bitkisinin ise % 98,87’sinde demirin, % 96,99’unda bakırın ve % 97,56’sında ise çinkonun noksan düzeyde olduğunun belirlenmesi üzerinde önemle durulması gereken sorun olduğu görülmüştür. Bu sorunun giderilmesi amacıyla gübreleme programına yapılacak toprak ve bitki analizleri sonuçlarına göre bakır ve çinkonun dahil edilmesi ve ayrıca yapraktan demir uygulaması yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır. c) Çay tarımı yapılan toprakların % 57,52’sinde fosfor birikiminin olduğu belirlenmiştir. Bu durum toprakta fosforun fikse olarak yarayışsız duruma geçmesine neden olması yanında özellikle çinkonun yarayışlılığını olumsuz yöne etkilemesi ciddi beslenme problemi yaratacaktır. Bu nedenle fosforlu gübre kullanımına gereken önemin gösterilmesi ve topraklarda fosfor birikimini önlemek amacıyla aşırı fosforlu gübre kullanımından kaçınılması gerekmektedir. d) Çay tarımı yapılan toprakların organik madde yönünden sorun taşımadığı ancak toprak reaksiyonunun (pH) hala önemli bir sorun olarak devam ettiği belirlenmiştir. Çay tarımı yapılan toprakların % 53,95’inde pH’nın 4,50’in altında olduğu ve toprakların % 14,29’unda ise pH< 4,00’ın altında olduğu saptanmıştır.