Kara H., Sinan S.(Yürütücü), Yıldırım H., Köçkar F., Arslan O.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2013 - 2015
ÖZET
Pankreas Kanser Tedavisinde Kullanılan Kemoterapi
Ajanlarının, Anjiogenez ve Hücre Proliferasyonunu Arttırdığı Bilinen COX-2
Enzim Aktivitesi Üzerine
in vitro Etkilerinin Araştırılması
Tanı koyma aşamasındaki güçlükler ve en
etkili sistemik tedavilerin yetersizliği nedeniyle hastaların ancak %5’inde
teşhisten sonraki sağ kalım süresi 5 yıl olan pankreas kanseri evrensel olarak
ölümcül bir kanser türüdür. Çalışmamızda kanseri durdurmak veya tedavi etmek için
kullanılan kemoterapi ajanlarının Panc-1 hücre hattı üzerindeki sitotoksik
etkisi belirlenmiştir. Dosetaksel, paklitaksel, okzaliplatin, epirubisin,
gemsitabin, irinotekan ve bevasizumab gibi etken maddeli kemoterapi ajanları
Panc-1 hücre hattına uygulanarak 24-48-72 saat dilimlerinde hücre canlılığı
istatistiksel olarak hesaplanmıştır. Okzaliplatin ve dosetaksel 100-1000
µg/ml’de 72 saat sonunda, irinotekan 72 saat sonunda 1000 µg/ml’de, gemsitabin
maksimum 1000 µg/ml’de 24 saat sonunda sitotoksik etki göstermiştir.
Paklitaksel 0,1-1-100 ve 1000 µg/ml konsantrasyonlarında hücre canlılığında
inhibisyon etkisi belirlenmiştir. Bevasizumab 0,01-0,1-1-10-100-1000 µg/ml
dozlarında Panc-1 hücre hattında inhibisyon konsantrasyonu %50 değerinin altına
düşmemiştir. Epirubisinin ise 10-100-500 µg/ml’de 72 saat sonunda maksimum
düzeyde hücre canlılığını inhibe edici etkisi tespit edilmiştir.
Araşidonik asitin prostaglandinlere
dönüşmesinde kilit enzim olan siklooksigenaz enzimi pankreas kanserinde hücre
apoptozunu engelleyerek kanserli dokunun artmasına neden olmaktadır. Bu amaçla
söz konusu kemoterapi ajanlarının koyun pankreası tarafından üretilen
siklooksigenaz (COX) enzim aktivitesi üzerine etkisi belirlenmiştir. Dosetaksel
artan konsantrasyonlarında COX enzimini inhibe ettiği tespit edilmiştir. Ancak
irinotekan, paklitaksel ve epirubisin COX enzimi üzerinde aktivasyon etkisi
gösterdiği bulunmuştur. Okzaliplatin kemoterapi ajanının ise COX enzim
aktivitesi üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kemoterapi ajanları, COX, pankreas kanseri, inhibisyon