Bursa bölgesinde faaliyet gösteren üç adet broyler işletmesinin karbon ve su ayak izlerinin hesaplanması ve çevresel sürdürülebilirliğinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Büşra Yaylı

Danışman: İLKER KILIÇ

Özet:

Bu çalışmada, Bursa’da faaliyet gösteren üç adet broyler işletmesinde (Kümes-1 [K1], Kümes-2 [K2], Kümes-3 [K3]), 1 kg beyaz et olarak belirlenen fonksiyonel birim başına işletme sınırları içerisinde karbon ayak izi, su ayak izi ve çevresel sürdürülebilirliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Karbon ayak izinin değerlendirilmesi üç farklı yöntem ile gerçekleştirilmiştir. Gaz konsantrasyonu verileri ile hesaplama yönteminde; karbon ayak izi fonksiyonel birim başına K1, K2, K3 için sırasıyla 2,2, 3,4 ve 3,0 kg CO2 eşdeğerliği elde edilmiştir. IPCC’nin geliştirmiş olduğu Tier-1 yöntemi ile N2O, CH4 ve CO2 emisyonları ayrı ayrı hesaplanmış ve toplam kg CO2 eşdeğerliği cinsinden belirtilmiştir. Buna göre işletmelerde fonksiyonel birim başına 5,1 kg CO2 eşdeğerlik gaz emisyonu oluştuğu ortaya konulmuştur. Karbon ayak izinin değerlendirildiği son yöntemde CCaLC2 bilgisayar yazılımı kullanılmıştır. Yazılım sonuçlarına göre işletmelerin fonksiyonel birim başına oluşturdukları emisyonlar sırasıyla K1, K2 ve K3 için 2,3, 3,6 ve 3,1 kg CO2 eşdeğerlik olduğu ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci amacı; işletmelerde su ayak izlerinin belirlenmesidir. İşletmelerin mavi su ayak izi CCaLC2 bilgisayar yazılımı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre 1 kg beyaz etin üretiminde hayvanların içme suyu ve kullanım su miktarları dikkate alındığında 0,003 m3su / fonksiyonel birim elde edilmiştir. Çalışmanın diğer bir amacı olarak işletmelerin çevresel sürdürülebilirlikleri değerlendirilmiştir. Küresel ısınma potansiyeli, NH3 kullanımı, alan kullanımı ve enerji kullanımı olmak üzere 4 adet çevresel gösterge parametresi seçilmiştir. Buna göre tüm işletmeler için NH3 emisyonu ve küresel ısınma potansiyeli sürdürülemez sınırlarda gözlemlenirken alan kullanımı ve enerji kullanımı ise tüm işletmeler için sürdürülebilir sınırda olduğu gözlemlenmiştir