Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Orkhan Samadzade
Danışman: UFUK SELEN
Özet:Toplumsal refah seviyesinin artırılmasında devlete kaynak tahsis işlevi çerçevesinde müdahale yetkisi verilmiştir. Devlet bu yetkiden hareketle kaynak tahsis işlevini teşvik politikaları ile yerine getirmeye çalışmaktadır. Ekonomik faaliyetlerin küreselleştiği günümüzde bir ülkede izlenen teşvik politikası diğer ülkelerdeki kaynakların tahsis ve kullanım etkinlik düzeyini belirleyebilmektedir. Bu nedenle tüm teşvik politikalarının piyasaları tam rekabet piyasası koşullarına yaklaştırma hedefine uygun olarak planlanıp uygulanması gerekmektedir. Çalışmada, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinin ihracat teşvik sitem ve politikalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda BDT ülkelerinin ihracat teşvik politikaları ve Türkiye ile olan ticari ilişkilerine yansıması değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında dört BDT üyesi ülkenin teşvik ve dış ticaret politikaları değerlendirilmiştir. Bu ülkelerin seçiminde ana belirleyici ölçüt ülkelerin ekonomik büyüklükleri olmuştur. Yapılan incelemelerde BDT ülkelerinin ihracat potansiyellerinin oldukça düşük ve iç talebi karşılayacak bir üretim yapısının kurmasına ihtiyaç duydukları gözlenmiştir. Çoğunluğu hammadde ihracatçısı olan BDT ülkelerinin GSYH düzeyi ihraç ettikleri ürünlerin dünya piyasa fiyatlarına duyarlıdır. Bu özellik BDT ülke ekonomilerini istikrarsız kılmaktadır. Bu istikrarsızlığı en aza indirmek için ihraç ürünlerinin çeşitlendirilmesi hedefine yönelik ihracat teşvik sistemi kurulmaya çalıGılmaktadır. Topluluk ülkeleri tamamlayıcılık iliGkisinden uzak bir ekonomik yapıya sahip oldukları için BDT içi ticarette ticaret hacmi dardır. Bu nedenle birlik dışı ticaret hacmi daha fazladır. Türkiye ve BDT ülkeleri arasında tamamlayıcılık ilişki içerisinde ticaretin güçlendirilmesi mümkündür. Özellikle Türkiye yatırım malları ihracatına yönelerek BDT ülkeleri ile ticari ilişkilerini artırabilir. Çünkü, BDT ülkeleri tolumun en temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek kaynak ve bu kaynakların etkin kullanımını sağlayabilecek bilgi birikimine sahip değildir. Bu anlamda Türkiye, BDT ülkelerine makine ve makine teknolojilerine yönelik ihracat potansiyelini arttırabilecek teşvik politikalarını aktif olarak kullanılması gerektiği söylenebilir.