Nijerya'da yoruba kabilesi'nin aile yapısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: JELEEL ODEKUNLE

Danışman: Vejdi Bilgin

Özet:

Yoruba Kabilesi; Afrika'nın tarihi çok eskilere dayanan ve zengin bir kültürü olan kabilesi olup aynı zamanda diger Afrika kabileleri içinde önemli bir yere sahiptir. Yoruba Kabilesi; geleneksel Yoruba Kabilesi ve Batı egitimi, sanayilesme ve gelisen teknolojiyle birlikte ortaya çıkan modern Yoruba Kabilesi olarak iki ana grupta degerlendirilebilir. Geleneksel Yoruba Kabilesi'nin halkları arasında geleneksel dini anlayıs yer almaktadır. Genelde çok tanrı inancına sahiptirler ama bütün bu tanrılar arasında en büyük olarak kabul edilen yüce bir tanrı (olorun) vardır. nançlarına göre diger küçük tanrılar kendilerini bu yüce Tanrı'ya götürecek ya da baska bir ifadeyle kendilerini bu yüce Tanrı'nın önünde temsil edecektir. Bundan baska çesitli halk inançları ve tabular bulunur ki, bunlar aileden aileye göre degismektedir. Bu inançlar her ailenin üyelerinin kültürleri, davranısları, düsünceleri ve yasam tarzlarını derin bir sekilde etkilemektedir. Ayrıca geleneksel Yoruba Kabilesi'nde aile kelimesi son derece önemlidir ve aile söz konusu olunca çok hassas olmaktadırlar. Ailenin temeli evlilik oldugu için, evlilige de büyük önem vermektedirler. Geleneksel Yoruba Kabilesi'nde birden fazla esli evlilik yaygın oldugundan genis aile yapısı daha çok yer almaktadır. Modern Yoruba Kabilesi ise geleneksel dini reddedip artık slam ve Hıristiyanlık dinini benimsemektedir. Bu yeni benimsenen iki din, modern Yoruba halklarının kültürleri, düsünceleri ve yasam tarzlarını tamamen etkilemektedir. Eskisi gibi hayatlarında aile çok önemli yeri tutmaktadır. Ancak modern Yoruba Kabilesi'nde tek esli evlilik bulunabildigi gibi, çok esli evlilik de bulunmaktadır. Yani modern Yoruba Kabilesi'nde hem çekirdek hem de genis aile yapısı bulunmaktadır. Çekirdek aile yapısına daha çok Yoruba Hıristiyanları arasında, genis aile yapısına Yoruba Müslümanları arasında daha çok rastlanmaktadır. Geleneksel Yoruba Kabilesi'nden modern Yoruba Kabilesi'ne geldikçe önemli farklılıklar görülmektedir. Bunun en büyük sebebi, geleneksel inançların, kültür III kalıplarının günümüzde etkisini kaybetmesidir. Baska bir ifadeyle, bunların günümüze kadar zamanla degismesi ya da tamamen yok olmasıdır. Baska bir sebep olarak da yeni benimsenen dinlerin (slam ve Hıristiyanlık) halkların üzerindeki etkileri söylenebilir. Batı egitimi, sanayilesme ve teknolojinin ortaya çıkması, halklar arasında çok önemli bir yer tutarak onları ciddi bir sekilde etkilemesi bu degisimin önemli nedenlerindendir. Son olarak geleneksel Yoruba Kabilesine göre modern Yoruba Kabilesi'nde bosanmalara daha çok rastlandıgını söylemek gerekecektir. Ancak yine de modern Yoruba kabilesinde aile merkezi kurum olma özelligini sürdürmektedir.