Sığır sürülerinde solunum sistemi viruslarının enfeksiyon dinamiğinin serolojik takibi ve klinik olgulardan virus tespiti


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, VETERİNER FAKÜLTESİ, KLİNİK ÖNCESİ BİLİMLER, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pelin Tuncer

Danışman: Kadir Yeşilbağ

Özet:

Bu tez çalışması ile Bursa'daki sığırlarda solunum yolu enfeksiyonuna neden olan önemli viral patojenlerden bovine respiratory syncytial virus (BRSV), bovine parainfluenza virus tip 3 (PI-3), bovine herpesvirus 1 (BHV-1), bovine viral diarrhoea virus (BVDV), bovine adenovirus tip 3 (BAV-3) ve bovine coronavirus (BCoV) enfeksiyonlarının dinamiklerinin ortaya çıkarılması; böylece araştırılan her bir etkene karşı mevcut maternal antikorların gerileme dönemleri ve işletmelerde uygulanması gereken optimum aşılama zamanlarının ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu amaçla serolojik çalışmalar için hayvan sayısına göre gruplanan işletmelerde aynı ay içinde doğan buzağılardan (n=112) yaşamlarının 1., 2., 3., 4., 6., 8., 10. ve 12. aylarında annelerinden ise 1. ay örneklemesi sırasında kan örneği alındı. Virolojik çalışmalar için ise mezbahadan lezyonlu akciğer doku örnekleri ve hem çalışma kapsamındaki işletmelerde hem de civar işletmelerdeki bulunan solunum yolu enfeksiyonu klinik belirtileri gösteren buzağılardan göz ve burun svabları toplandı. Antikor titrelerini belirleyebilmek için 8 defa örneklenen 112 hayvanın serum örneklerine serum nötralizasyon testi (SN50) uygulandı. Antijen tespiti amacıyla ticari ELISA kiti ile BRSV, PI-3, BVDV ve BHV-1 antijen taraması, virus izolasyonu ve nonsitopatojen BVDV suşlarının tespiti için immunoperoksidaz yöntemlerinden yararlanıldı. Çalışma sonunda BRSV, PI-3, BVDV, BAV-3 ve BCoV'ün buzağıları erken yaşta enfekte ettiği ve sürüdeki seronegatif buzağıların yıl boyunca enfeksiyonun sirkülasyonunda rol oynadığı belirlendi. BRSV, PI-3, BVDV, BAV-3'e karşı 3. ayda, BCoV'a karşı ise 4. ayda maternal antikorların kaybolmaya başladığı görülürken, BHV-1'e karşı maternal antikor varlığı tespit edilemedi. Sonuç olarak, maternal antikorların 2. aydan itibaren gerilemeye başladığı, buzağıların yeni enfeksiyonla 4.-8. aylarda karşılaştığı ve enfeksiyonların doğal olarak popülasyonda sirküle olduğu tespit edildi. Elde edilen bu verilere dayanılarak buzağılarda ilk aşılamanın 2.-4. aylar arasında yapılması ve pasif immunitenin aşı üzerinde yapabileceği olumsuz etkiyi en aza indirmek ve daha güçlü bir bağışıklık sağlayabilmek için 1 ay sonra tekrar dozunun uygulanmasının yararlı olacağı değerlendirildi.