Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Recep Eken
Danışman: GÜNEŞ YILMAZ
Özet:Son yıllarda teknolojik ilerlemelerle birçok yenilik hayatımıza girmiştir. Özellikle otomotiv sektöründe kaydedilen gelişmeler sürücünün ve yolcuların güvenliğini ve konforunu daha iyi seviyelere taşımıştır. Bu çalışma üç temel aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada sürücü konforu ve güvenliğini etkileyen standartlar incelenmiştir. Sürücü güvenliğine etki eden uyuşukluk terimi genellikle azalmış uyanıklık durumu olarak ifade edilmiştir. Araç içi konfor sürücü ve yolcularda meydana gelen çevreye bağlı olarak öznel refah durumu veya mekanik bozulmanın olmaması olarak tanımlanmıştır. Sürücü konforunu ve güvenliğini sağlayan sistemlere genel bakış sunulmuş, günümüzde kullanılan güvenlik sistemleri sınıflandırılmış ve kısaca tanımlanmıştır. Tez çalışmasının ikinci aşamasında, araç içindeki titreşim, sıcaklık ve ses faktörlerinin sürücünün uyuşukluk ve performansına etkisi incelenmiştir. Önceden yapılmış olan sürüş simülatörü deneylerinden elde edilen araç verileri, ortam değişkenleri ve sürücü güvenliğine etki eden parametrelerin tümleşik etkileri istatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Araç kabini içindeki 15-40 °C sıcaklık, 58-108 dB ses şiddeti ve 1-15 Hz titreşim verileri incelenmiştir. Belirtilen aralıklarda sürücünün göz kırpma frekansı, aracın orta çizgiden uzaklaşma mesafesi, hız değişimi ve sürücünün karolinska uykululuk ölçeği verileri bağımlı örneklem t-testi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bağımlı değişkenler analiz sonucu sıcaklık faktörü %55 oranında, titreşim ve ses sırasıyla %36, %9 oranında sürücünün uyuşukluğunu ve performansını etkileyen parametre olarak bulunmuştur. Tez çalışmasının üçüncü aşamasında, sıcaklık ve ses faktörlerinin sürücü ve yolcu performanslarına tümleşik etkisi ağırlıklandırılmıştır. Sıcaklık ve ses faktörlerinin araç içindeki dağılımını modellemek için dört faklı senaryoda yüz yirmi dakika süren dört farklı deney gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler tasarlanan arayüze gerçek zamanlı aktarılmıştır. Önceden yapılmış çalışmalardaki sürüş simülatörü deneylerinden elde edilen göz kırpma frekansı ve karolinska uykululuk ölçeği verileri toplanmıştır. Bağımlı örneklem t-testi yöntemi kullanılarak istatistiksel anlamda verilerin ilişkileri belirlenmiştir. Analizleri sonucunda sürücü ve ön yolcu için otuzuncu ve yüz yirminci dakikalarda sıcaklık faktörü yorgunluğa baskınken altmışıncı ve doksanıncı dakikalarda ses parametresinin etkisi baskın hale gelmiştir. Arka yolcular için otuzuncu, doksanıncı ve yüz yirminci dakikalarda sıcaklık faktörü daha etkinken altmışıncı dakikada ses faktörü etkin olduğu gözlenmiştir.