Günümüz Siirt Arapçası


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sedat Akay

Danışman: İSMAİL GÜLER

Özet:

Bir toplumu meydana getiren insanlar aynı zamanda ortak bir kültür de oluştururlar. Bu kültürün hem bir unsuru hem de taşıyıcısı dildir. Bu yüzden, dil bir milletin kimlik ve kültürünün çok önemli bir simgesidir. Geçmişten bu yana birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Anadolu’da Türkçe haricinde birçok dil konuşulmaktadır. Bu dillerden birisi de çoğunluğu VII. yüzyılın ikinci yarısında Siirt’e yerleşmiş Araplar tarafından konuşulmakta olan Arapçadır. Yüzyıllar boyunca yaşamını bu topraklarda sürdüren Araplar arasında bu dil nesilden nesile sözlü olarak aktarılmıştır. Çeşitli sebepler ve bölgede konuşulan diğer dillerle etkileşim sebebiyle, diğer Arap lehçelerinden yapı, özellikle de kelime noktasında farklılaşmasına neden olmuştur. Dil ve lehçe dil kuralları ve telaffuz bakımından değişime açık bir yapıya sahiptirler. İşte bu değişikliklerin takip edilmesi, anlaşılabilmesi için dil ve lehçelerin bulunduğu coğrafya, tarihi, kültürü, dil yapısı ve geçirdiği aşamaların da bilinmesinde zaruret vardır. Çalışma, sadece belirli bir bölgedeki Arap kökenli vatandaşlarımızın kültür ve dil yapılarının incelenmesini kapsamaktadır. Bu çalışmanın öncelikli hedeflerinden birisi, Anadolu’ya yaklaşık on üç asır önce gelip yerleşen Arap vatandaşlarımızın kullanmaya devam ettikleri bu mirası kayıt altına almak ve korunmasına katkı sağlamaktır.