Kur'an kurslarında öğrenim gören yetişkin bayanlarda benlik saygısı ve dindarlık ilişkisi üzerine bir araştırma (Bilecik örneği)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMRE YILMAZ

Danışman: İBRAHİM GÜRSES

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Kur'an Kurslarında öğrenim gören yetişkin bayanlarda benlik saygısı ve dindarlık ilişkisini Bilecik örnekleminde boylamsal olarak incelemek ve bu iki değişkenin bazı demografik değişkenlerle ilişkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Bilecik İl Müftülüğüne bağlı olarak eğitim faaliyetlerini yürüten 30 Kız Kur'an Kursu (53 sınıf) ve bu kurslarda öğrenim gören 800 yetişkin bayan oluşturmaktadır. Saha araştırması şeklinde yürütülen, dindarlığı ve benlik saygısını iki ana değişken olarak ele alan çalışmamızda Survey metodu kullanılmış ve araştırmaya katılanların dindarlık düzeylerini ölçmek için Dindarlık Ölçeği, benlik saygısı düzeyini ölçmek için ise Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılarak bu değişkenlerin birbirleriyle ilişkileri incelenmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizinde SPSS v20.0 (Statiscal Package for Social Sciences) paket programı kullanılmış, verilerin çözümlenmesinde ise frekans analizi, aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde gibi betimsel istatistiklerden faydalanılmıştır. Karşılaştırmalar için ise parametrik testlerden Bağımsız T testi, Bağımlı T testi ve Anova (varyans analizi) varyans analizi sonuçları anlamlı çıktığında ise post hoc analizi için LSD testi kullanılmıştır. İlişki analizinde ise Pearson korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda Kur'an Kursu öğrencilerinin kursa başlamadan önceki durumları ile kursta eğitim aldıktan sonraki durum arasında değişim/farklılık meydana geldiği; öğrencilerin benlik saygısı, dindarlık, dindarlık alt boyutları ve öznel dindarlık algı düzeylerinin ikinci ölçümde ilk ölçüme göre önemli ve belirgin düzeyde artış gösterdiği, Kur'an Kursu öğrencilerinin ilk ve ikinci ölçümde dindarlık boyutlarındaki puan ortalamaları bakımından en yüksek ortalamanın Dindarlık Ölçeği alt boyutlarından İnanç boyutunda olduğu, daha sonra bunu diğer boyutların takip ettiği, en düşük puan ortalamasının ise İbadet boyutuna ait olduğu tespit edilmiştir. Dindarlık Ölçeği ile Benlik Saygısı Ölçeği puanlarının arasındaki ilişki analizine bakıldığında ise Dindarlık Ölçeği alt boyutlarından Tecrübe boyutu ile Benlik Saygısı ölçeği puanı arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve Kur'an Kurslarında öğrenim gören yetişkin bayanların Dindarlık Ölçeği alt boyutlarından Tecrübe boyutu ortalaması arttıkça Benlik Saygılarının artmakta olduğu tespit edilmiştir. Özetle, Kur'an Kurslarında verilen eğitimin bu kurslarda öğrenim gören yetişkin bayanların benlik saygılarına, onların dini inanç ve ibadetlerine, dini algılayış ve yaşayışlarına olumlu yönde katkı sağladığı ve öğrencilerin dindarlık ve benlik saygısı düzeylerinin artış gösterdiği tespit edilmiştir.