Öğretmenlik Uygulaması Kapsamında Fen Bilgisi Uygulama Öğrencilerine Uygulanan Klinik Danışmanlık Modelinin Paydaşlar Açısından Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM FAKÜLTESİ, MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TÜRKAN ÇAKMAK

Danışman: Nermin Bulunuz

Özet:

Bu araştırmada sınıf öğretmeni adaylarına uygulanan klinik danışmanlık modelinin

paydaşlar açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda altı uygulama öğrencisine

uygulanan Klinik Danışmanlık Modeli sonucunda bu öğrencilerin mesleki performanslarında

değişim olup olmadığı, uygulama öğrencilerine verilen dönüt türlerinin niteliği ve niceliğinin

tespit edilmesi, değerlendirme süreci olan son görüşmede konuşma sürelerinin analiz

edilmesi sağlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu “Sınıf öğretmenliği yetiştirme

programları için iyi öğretmenlik uygulamaları: Klinik Danışmanlık Modeli” adlı TÜBİTAK

1010 projesinde görev almış altı son sınıf uygulama öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada

nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmalardaki temel amacın

“nasıl” sorusunu cevaplandığı durumlarda “açıklayıcı” durum çalışması stratejisi

kullanıldığından bu araştırmada da durum çalışması türlerinden “açıklayıcı” yaklaşım

kullanılmıştır. Veri toplamada uygulama öğrencilerine ait ders anlatım videoları, ders

anlatımları sonrasında yapılan son görüşme videoları, dönem sonunda paydaşların katılımı ile


11

yapılan değerlendirme toplantılarının video kayıtları ve öğretmenlik uygulaması

değerlendirme formu kullanılmıştır. Bir dönem boyunca öğretmenlik uygulaması dersi

kapsamında Türkçe, Fen Bilimleri, Matematik ve Hayat Bilgisi derslerini anlatan uygulama

öğrencilerine ait 18 adet ders anlatım, 18 adet son görüşme ve 1 adet son değerlendirme

videosu transktript edilmiştir. Uygulama öğrencilerinin mesleki performanslarındaki gelişim

durumları, aldıkları dönüt türlerindeki değişimler ve dönüt sayıları, son görüşme

videolarındaki paydaşların konuşma süresi tespit edilmiştir. Ders anlatım videolarındaki

uygulama öğrencilerinin gelişim durumlarını yansıtan veriler paydaşlar arasında gerçekleşen

diyalogları betimleyecek şekilde analiz edilmiştir.

Yapılan analizler uygulama öğrencilerinin konu alanı ve alan eğitimi bilgisi, öğrenme

ve öğretme süreci ile ilgili, sınıf yönetimi , iletişim gibi beceriler alanında mesleki

performanslarında değişim yaşadığını, uygulama öğrencilerine verilen dönüt sayılarının hem

uygulama öğretmenleri hem de uygulama öğretim elemanları tarafından artış gösterdiğini,

dönüt türlerinin KDM’ nin son basamağına gelindiğinde değiştiğini ve uygulama

öğrencilerinin konuşma sürelerinde artış gerçekleştiğini ortaya koymuştur.