Kelâm ilminde gayb âlemi

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Faruk Gün

Danışman: CAĞFER KARADAŞ

Özet:

Bu çalışmamızda “Kelâm İlminde Gayb Âlemi” konu edinilmiştir. Beş duyu organıyla idrak edilebilen âleme şahâdet, görülemeyen âleme ise gayb âlemi denilmiştir. Varlık içerisinde şehâdet âlemi pozitif ilimlerle, gayb âlemi ise vahye dayanan kutsal kitaplarla anlaşılmıştır. Görünür âlemde bilimin ortaya koyduğu görev ve itibar inkâr edilemez. Bununla beraber varlıklığı sadece bilimin ortaya koyduğu evren algısından ibaret görüp, vahyin bildirdiği gayb âlemini görmezden gelmek izah edilebilecek bir durum değildir. Kelâm ilminde gayb ve şehâdet âlemi, varlık içerisinde bir bütün olarak kabul edilmiştir. Şehâdet âlemini hayal veya gerçek dışı, gayb âlemini ise yanıltıcı ve ispatlanamayan olarak görmek kabule şayan değildir. Nitekim Kelâm ilminde şehâdet âleminin varlığı hayal ürünü olmayıp varlığı olan bir realite, gayb âlemi ise aklen mümkün ve vahiy ile sabit olduğu kabul edilmiştir. İnsan görünür âleminin hikmetine ise ancak gayb âlemine inanmakla ulaşabilir. Bu çalışma, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmamızın amacı, metodu, sınırları; birinci bölümde varlık ve âlem kelimelerinin etimolojik tahlillerine ve çeşitlerine yer verilmiştir. İkinci bölümde, bilgi edinme yolları, üçüncü bölümde ise gayb âleminin canlı ve cansız olan cennet, cehennem, melek ve cin gibi varlıkları üzerinde durulmuştur.