Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Can Kural
Danışman: YÜCEL TAŞDEMİR
Özet:Kuru çökelmenin, bazı bölgelerdeki yüzeysel sulara giren kirleticiler (ör. organik, ağır metaller) için önemli bir kaynak oluşturduğu bulunmuştur. Kuru çökelmenin bu önemini ortaya koymak için doğru ölçümlerin gerçekleştirilmesi gereklidir. Ancak, direkt ölçümlerdeki zorluklar ve belirsizlikler nedenleriyle bu tam olarak gerçekleştirilememektedir. Bu çalışmada, Bursa atmosferindeki iz metallerin kuru çökelme akıları ve atmosferik konsantrasyonları ölçülmüş, bu değerler kullanılarak kuru çökelme hızları hesaplanmıştır. Akı örnekleri gresli yüzeyler kullanılarak alınmıştır. Konsantrasyon seviyelerinin belirlenmesinde ise Yüksek Hacimli Hava Örnekleyicisi ile toplanmıştır. Örnekler Mg, Ca, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Cd ve Pb metalleri için analiz edilmiştir. Ayrıca, örnekleme yerinden alınan toprak örnekleri kullanılarak bu metallere ait zenginleştirme faktörleri de hesaplanmıştır. Ortalama kuru çökelme akıları değerlendirildiğinde, toprak kökenli iz metallere (Ca, Mg, ve Fe) ait akıların antropojenik kaynaklı diğer metallere göre daha yüksek seviyelerde bulunduğu tespit edilmiştir. Toprak kökenli metaller arasında en yüksek değer Ca metali (24228,37 p.g/m2-gün) için ölçülmüştür. Antropojenik kaynaklı metaller için ise Zn (1004,32 jLig/m2-gün) en yüksek değeri almıştır, iz metallerin atmosferde bulundukları konsantrasyon değerlerine göre sıralamaları ; Ca > Fe > Mg > Cu > Zn > Pb > Mn > Cr > Ni > Co > Cd şeklinde belirlenmiştir. Akı değerlerinde olduğu gibi toprak kökenli metaller arasında en yüksek konsantrasyon Ca metali (5091,57 ± 3648,11 ng/m3) için elde edilmiştir.