Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET ŞAKAR
Danışman: ABDULLAH KARAHAN
Özet:İslam'ın ilk dönemlerinden itibaren türemeye başlayan yeni mezhepler, görüşlerini destekleyebilmek için hadis uydurmuşlardır. Bunlara züht ve dünyalık elde etme arzusu ile hadis uydurma gibi sebepler de eklendiğinde tüm bu sâiklerden kaynaklanan hayli yekünlü bir uydurma hadis koleksiyonu ile ortaya çıkmıştır. Çok geçmeden bu tehlikeli durumun farkına varan İslam âlimleri, gerekli tedbirleri almaya başlamışlardır. Alınan tedbirlerin başında hadisleri rivayet edenlerin dini/ahlaki durumları ile aldıkları hadisleri bozulmadan koruyabilme güç ve istidatlarının incelenmesi gelmektedir. Cerh ve ta'dil denen ve hadisin senediyle ilgili olan bu tedbirlerin yanına, hadislerin metninin tenkidi metodunu da eklemişlerdir. Çeşitli açılardan incelenen metin tenkidi kriterlerinden biri de hadislerin Kur'ân ile bir çelişkisinin olup olmadığı konusudur. Adına "Kur'ân'a arz" denen bu kritere göre Kur'ân'ın açık bir nassı ile çelişen bir hadis, senedi sahih de olsa, kabul edilmeyecektir. Fakat bu tedbir İslam dışı değişik fikirlerden etkilenenler tarafından art niyetlilik ile ya da safdillilik ile ya istismar edilmiş ya da kullanılmayacak yerlerde kullanılmıştır. Hadislerin Kur'ân'a arzı meselesi birçok kitapta incelenmiştir. Konu hakkında yapılan çalışmalardan biri de es-Seyyid Salih Ebûbekr'in "el-Advâu'l-Kur'âniyye fi-ktisâhi'l-ehâdîsi'l-isrâiliyye ve tethîru'l-Buhâriyyi minhâ" adlı eseridir. Arz işini yapan kişinin gerekli dikkati göstermediği taktirde hataya düşmesi kesin gibidir. Müellif de aynı hatalara düşmüş ve hatalı arz örnekleri vermiştir. Bu çalışmada, kitapta verilen hatalı arz örneklerinden bazıları "arzın problemleri" adı altında incelenmek üzere ele alınmıştır.