Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİLÜFER ÖZER
Danışman: Şirin Akbulut Demirci
Özet:
Türkiye’de, müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda piyano eğitiminde kullanılan
polifonik eserlere bakıldığında, belirli bazı besteciler ve Barok Dönem eserlerin dışında
farklı polifonik yapıdaki eserlere genellikle yer verilmediği öngörülmüştür. Diğer
dönemlere ilişkin polifonik eserlerin yeterince tanınmaması, piyano eğitiminde bu eserlere
yer verilmemesine neden olmuştur. Bu doğrultuda, Rus piyano müziğinde yer alan polifonik
yapıdaki eserlerin yeterince bilinmediği ve kullanılmadığı düşünülmüştür. Araştırmanın
amacı; Rus bestecilerin polifonik yapıdaki eserlerinin Müzik Öğretmenliği Lisans
Programında uygulanan piyano eğitiminde kullanılabilme durumlarını ortaya koymak,
uzmanların konuya ilişkin görüş ve önerilerini tespit etmek, öğrencilerin bu eserler ile
performanslarının başarı düzeylerinin yanı sıra beğeni tepkilerini belirlemek, materyal
olarak tanıtmak, kullanmak ve yaygınlaştırmaktır. Araştırmanın, Rus bestecilerin polifonik
eserlerinin piyano eğitiminde kullanılması, eserlerin tanıtılması ve repertuvara çeşitlilik
kazandırılması açısından katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Ayrıca bu çalışma öğrencilerin
farklı stil ve karakterde polifonik eserleri çalışmaları, piyano eğitimine yönelik bakış
açılarını olumlu yönde etkilemesi açısından da önemlidir. Araştırmada genel tarama modeli
kullanılmış, doküman analizi yöntemiyle Rus piyano literatürü taranmış, polifonik yapıdaki
vii
eserler seçilmiş ve deneklerin düzeyleri göz önünde bulundurarak zorluk derecesine göre
listelenmiştir. Araştırmanın amacına uygun olarak nitel ve nicel verilerin elde edilmesi için
farklı çalışma grupları belirlenmiştir. Araştırmanın 1. çalışma grubu; maksimum örnekleme
yöntemi kullanılması nedeniyle farklı bölgede görev yapan 14 öğretim elemanı ile yarı
yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın 2. çalışma
grubu ise deneysel yöntem içerisinde gözlem yapabilmek için seçilmiştir. Rus bestecilerin
piyano için yazdıkları polifonik eserlerin Müzik Eğitimi Ana Bilim Dallarında seslendirme
durumlarını ortaya çıkarabilmek için Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar
Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören her sınıftan 4’er
öğrenci olmak üzere toplam 16 öğrenci seçilmiştir. Bu araştırmada kaynak tarama, yarı
yapılandırılmış öğretim elemanı görüşmesi, eser değerlendirme testi, gözlem testi ve
öğrencilerin Rus bestecilerinin polifonik eserlerine yönelik beğeni anketi gibi veri toplama
araçları ile elde edilen veriler, betimsel, nicel ve nitel veri çözümleme yöntemleri
uygulanarak değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizi SPSS-23 paket programı
kullanarak “Kendall W” testi ile yapılmıştır. Araştırma problemine ve araştırma sorularına
cevap bulmak amacıyla öğretim elemanlarından ve öğrencilerden gelen veriler analiz
edilmiş, çözümlenmiş, yorumlanmış ve sonuçlar elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre,
piyano eğitiminde polifonik yapıdaki eserlerin kullanılmasının büyük ölçüde Barok Dönem
eserleri ile sınırlı kaldığı, Rus bestecilerin polifonik eserleri Türkiye’de tanınmadığı ve
kullanılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca bu eserlerin, diğer Barok eserlerde olduğu gibi
teknik ve müzikal özellikler barındırdığı ve öğrenciye verilebilecek hedef davranışları
içerdiği görülmektedir.
Araştırma, Rus bestecilerin polifonik eserlerinin piyano eğitiminde kullanılmasına,
eserlerin tanıtılmasına ve eğitim repertuvarına çeşitlilik kazandırılması açısından katkı
sağlayacağı düşünülerek, öğrencilerin farklı stil ve karakterde polifonik eserleri çalışmaları,
piyano eğitimine yönelik bakış açılarını olumlu yönde etkilemesi açısından önemlidir.