Hz. Ali Dönemi valileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FURKAN ARDIÇ

Danışman: İlhami Oruçoğlu

Özet:

Hz.Ali dönemi valileri Hz. Peygamber (s.a) ile birlikte Arap toplumu kabileye dayalı siyasi liderliği bir kenara bırakıp bir İslam Devlet Siyaseti oluşturmaya başlamıştır. Hz. Peygamber döneminde henüz Devlet teşkilatlanması tam olarak gerçekleşmese de İslam’a yeni giren ve fetih yoluyla İslam Devletine katılan merkeze uzak bölgelere yönetici ataması gerçekleştirilmişti. Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali döneminde İslam Devleti’nin sınırları fetihler, biat ve yeni şehirlerin ihdas edilmesiyle genişledikçe, yönetimin kolaylığı için Valiler, Kadılar, Amiller ve çeşitli görevler için vilayetlere memur tayinleri gerçekleştirilmiştir. Hz. Ali halife olduktan sonra ilk iş olarak Hz. Osman döneminde meydana gelen isyanların en önemli sebeplerinden birisi olarak düşündüğü Hz. Osman’ın valilerini görevden almıştır. Ubeydullah b. Abbas’ı Yemen’e, Sehl b. Hunef’i Şam’a, Umara b. Şihab’ı Kufe’ye, Osman b. Huneyf’i Basra’ya, Kays b. Sa’d b. Ubade’yi Mısır’a vali olarak atadı. Hz. Ali’nin valileri daha çok Haşimoğulları, Ensar ve Yemen kabilelerinden olmuştur. Bunda İslam toplumunun ikiye bölünmesi neticesinde Hz. Ali’nin etrafında bulunan kitlenin bu kabilelerden oluşması etkili olmuştur. Beş yıl gibi kısa bir hilafet döneminde özellikle de iç bölünmelerle uğraşılması sebebiyle vilayet yönetimi ve valilerin uygulamaları açısından önceki dönemlerden farklı bir durum ortaya çıkmadığı görülmektedir.