Ultraviyole ışınlara karşı dayanımı arttırılmış polietilen tereftalat (pet) ipliklerin dış ortam şartlandırma testi sonucunda mekanik özelliklerindeki değişimin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nimet Doğmuş Yılmaz

Danışman: Serpil Koral Koç

Özet:

Bu tez çalışmasının amacı, konvansiyonel polietilen tereftalat (PET) ve ultraviyole (UV) dayanımı arttırılmış PET ipliklerin, dış ortam şartlandırma testi sonrasında mekanik özelliklerindeki değişikliklerin incelenmesidir. Çalışmada, numuneler iplik ve kumaş formunda kullanılmıştır. Numuneler, dış ortam koşullarını simule eden bir cihazda şartlandırmaya maruz bırakılmıştır. Yapay şartlandırma süresince, periyodik aralıklarla, iplik ve kumaş numunelerinin kopma mukavemeti ve kopma uzaması ölçülmüş ve bu değerlerde meydana gelen değişimler tespit edilmiştir. Numunelerin renk değişimleri kontrol edilmiş ve çalışma sonunda meydana gelen sararma özellikleri incelenmiştir. Dış ortam şartlarını simüle eden test cihazında 1000 saatlik sürede gerçekleştirilen şartlandırma testinin, gerçek koşullarda, kaç saatlik bir dış ortam şartlandırmasına tabi tutulduğuna dair bir hesaplama çalışması da ilave edilmiştir. Konvansiyonel ve UV ışınlarına karşı dayanımı arttırılmış iplik ve kumaş numunelerine ait çalışma sonuçları kendi içlerinde değerlendirildiğinde, konvansiyonel numunelerin kopma mukavemeti ve kopma uzaması %70 civarında azalma gösterirken, UV ışınlarına karşı dayanımı arttırılmış numunelerinin şartlandırma sonrası kopma mukavemeti ve kopma uzaması değerlerinin çok daha iyi seviyede olduğu tespit edilmiştir. Tez çalışması hazırlanırken, tekstil malzemelerinin ve özellikle PET ipliklerin dış ortam performans değerlendirmesi ve dış ortam şartlandırma testleriyle ilgili yaşanan kaynak sıkıntısı göz önüne alınarak, hazırlanan tezin gelecek çalışmalar için kaynak olabilecek bir çalışma olmasına özen gösterilmiştir.