İşletmelerde hile riski farkındalığı: Ampirik analiz


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ravan Jafarlı

Danışman: MEHMET YÜCE

Özet:

İşletmelerde yaşanan en önemli sorunlardan biri güvenilir bilginin üretilmemesidir. Kamuoyu, yatırımcıyı ve diğer tüm işletme ilgililerini yanlış yönlendirebilecek hileli işlemler hem ekonominin hem de işletmelerin geleceğini tehdit eden hileli faaliyetlere zemin hazırlamaktadır. Hileli eylemlerin neden olduğu skandallara verilen en iyi örneklerden biri Enron skandalıdır. Bu ve benzer skandallar dünyanın ekonomik gündemini uzun süre meşgul etmiştir. Yaşanan şirket skandalları şirketin yönetim kalitesini, risk değerlendirmesini ve hile denetimini sorgulamaya başlamasına neden olmuş, bu sayede “hile denetimi”, “hile riski” ve “hile riski farkındalığı” kavramları ön plana çıkmıştır. Hiçbir işletmenin uzun uğraşlar sonucu kazandığı itibarını, denetim ihmalleri nedeniyle oluşabilecek hileli işlemlerden doyalı kaybetme lüksü yoktur. Bu nedenle işletmeler hile denetimine, hile riski farkındalığına gereken önemi vermelidirler. Günümüzde hile denetimi ve hile olgusu işletmeler için ele alınan, değerlendirilen ve üzerinde araştırmalar yapılan bir konudur. Bu araştırma ile genel olarak amaçlanan hala kapalı bir kutu olan ve Azerbaycan’da iş dünyasının konuşmaktan çekindiği hile konusunda bir bilinç oluşturmak, hilelere karşı çözüm önerisi sunmak, hilenin önemini, onun zarar boyutlarını öne sürerek ortaya çıkarmak, hile riskini azaltıcı önlemlere dikkat çekmektir. Çalışmada hile riskini azaltıcı kontrollerin Azerbaycan’da faaliyet gösteren işletmelerinde hangi seviyede uygulandığı, hile riski farkındalığının hangi seviyede olduğu araştırılmıştır. Araştırma sonucunda işletmelerde uygulanan kontrollerin yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır. İşletmelerde hile riski farkındalığının artırılması hile riskinin azaltılmasına yardım edecektir. İşletmeler hile riskini göz önüne alarak ve hile bilinci oluşturarak, öncelikle hileden kaynaklanan önemli yanlış beyanların finansal tablolara v yansıma olasılığını minimize edecek, maddi ve manevi anlamda ödenmesi gereken ağır bedellerden kurtulmuş olacaktır.